Karel Aalbers doorbreekt stilzwijgen op 25e verjaardag van ‘kindje’ GelreDome

ARNHEM – Jarenlang hield Karel Aalbers zijn mond in de media, maar nu zijn kindje, stadion GelreDome, zaterdag exact 25 jaar bestaat, maakt hij één uitzondering. Hij is trots op zo’n lange periode, maar Aalbers is ook kritisch op het stadion. Volgens hem is er totaal verkeerd omgegaan met het gebouw. Teleurstelling overheerst daarom bij het voormalige boegbeeld van Vitesse en GelreDome.

Alsof het stadion gisteren pas is gebouwd. Zo weet de voormalig voorzitter van Vitesse te vertellen over zijn eerste gedachtes over GelreDome, de bezoeken aan Amerika en Duitsland en hoe hij ervoor zorgde dat de financiering van het stadion rondkwam. Eenmaal met het idee op zak dat Vitesse een nieuw stadion nodig had om ambities waar te maken, trok hij overal aan de bel.
“Ik sprak bijvoorbeeld met de provincie, daar werd gezegd: ‘Als je iets bovendimensionaals bedenkt, dat dus boven de stad uitreikt, dan kunnen we als provincie vast helpen.” En dat gebeurde. Na gesprekken met bijvoorbeeld
Georg Kessler, destijds hoofdtrainer van Antwerp FC, ontstond het idee voor een multifunctioneel stadion. Een stadion waarin meer mogelijk was dan alleen voetbal en waar de inkomsten uit de andere activiteiten konden bijdragen aan de balans van Vitesse.

‘Eén keer getwijfeld of het stadion er kwam’

Aalbers kende het overdekte Astrodome-stadion in Amerika en al snel werden ideeën samengevoegd. “Er waren nog wel problemen. In Amerika zag ik bijvoorbeeld een harde vloer liggen, geen gras. Dus ik moest een oplossing vinden om zowel voetbal te kunnen spelen als concerten te kunnen houden.”
Uiteindelijk zorgde het, inmiddels beroemde, luciferdoosje ervoor dat Aalbers het idee opvatte om het veld in een bak te leggen, zodat het veld in en uit het stadion geschoven kon worden. De bouw van het stadion duurde liefst 9 jaar. “Ik heb één keer getwijfeld of het er wel echt zou komen, toen schrok ik ’s nachts wakker.” Maar de ondernemer gaf niet op. Met een financiering van 170 miljoen gulden kwam het stadion er. “En het stadion kostte maar ongeveer een miljoen meer dan begroot, dat vind ik nog altijd knap”, klinkt het met nauwelijks verholen trots.

‘Emoties zijn er nu nog’

De opening van het stadion volgde, met een wedstrijd van Vitesse tegen NAC. Maar in de week voor de opening was er grote paniek. Het veld zat klem. “Ik heb een hele nacht op de tribune gezeten, ik kon natuurlijk niks doen. Maar aan het eind van de nacht schoot het veld los en kon het veld twee dagen voor de opening naar binnen worden geschoven. Dat moment emotioneert me nu nog. Dat gekke idee dat ik had, dat werkte.”

Na de opening kwamen er meteen grote concerten in Arnhem. De Spice Girls en de Backstreet Boys waren de eersten. “In die eerste weken na de opening kwamen er zeker 220.000 mensen naar GelreDome, ongekend.” Maar dat bracht de Velpenaar nog niet tot rust. “Ik dacht: we hebben een Formule 1-auto, maar we moeten er nog wel in leren rijden. Want als je in zo’n kleine stad als Arnhem iets unieks doet, moet je voorop blijven lopen. Ik wilde bijvoorbeeld een hotel en een bibliotheek in de hoeken van het stadion. Maar ook steeds nieuwe artiesten binnenhalen. Ik kon niet op mijn lauweren rusten, ik was telkens bezig met de volgende stap.”

‘Het doet pijn dat niemand heeft doorgepakt’

Er zit ook pijn bij Aalbers, pijn verpakt als teleurstelling. Zo hoorde hij, ondanks de toeloop van bezoekers naar GelreDome en de binnenstad van Arnhem, nooit meer iets van de gemeente. En dat is niet het enige. De Formule 1-auto die hij kreeg, is nooit harder gaan rijden. De laatste tijd heeft het stadion niet meer de impact die het voorheen had. Concerten gaan met grote regelmaat naar Amsterdam, in plaats van naar Arnhem. “In het verleden was het stadion een bindende factor voor velen, maar dat is helemaal weg en dat doet zeer”, zegt Aalbers.
Hij vindt dat iedereen dat iedereen die betrokken is geweest bij het stadion sinds 2003 grote kansen heeft laten liggen. “Na de opening was dus het plan om de hoeken van het stadion in te vullen en dus uit te bouwen. Op het terrein had bijvoorbeeld een museum kunnen komen, een shopping center, kijk maar hoe het nu geregeld is bij de Amsterdam Arena. Dat had in Arnhem moeten gebeuren, maar dat is gestagneerd. Die kans is nu verkeken en dat is dramatisch voor Arnhem en omgeving.”
“Nadat ik ben vertrokken, is er niemand geweest die mijn droom heeft nagejaagd. En dat doet tot op de dag van vandaag pijn. Er zat veel meer in het stadion, dan nu is gebeurd. Op het moment dat je uniek bent hier, en dat ook blijft, zijn er geen grenzen. Maar nadat de motor weg is gehaald, is er nooit een nieuwe motor geplaatst.”
“Er zijn nu belangengroepen aan het lichaam gaan trekken. Vitesse was ooit de drijvende kracht in het stadion, maar nu zeker niet meer. Het stadion is ook achterhaald. Stadions in Gelsenkirchen, Amsterdam en nu ook in Madrid met het nieuwe Bernabéu zijn veel verder ontwikkeld. Daarnaast kreeg concertorganisator Live Nation voet aan de grond in Nederland en verplaatste concerten naar Amsterdam. Je mag nu blij zijn dat er uit rendementsoverwegingen nog wat richting Arnhem komt. We hadden 25 jaar geleden een voorsprong, maar daar is niks mee gebeurd. Dat is enorm zonde.”

‘Nu alleen vier tribunes’

Als de juwelierszoon terugdenkt aan 25 jaar GelreDome noemt hij één hoogtepunt. “Dat is de opening. Iedereen wilde het stadion openen, tot het Koninklijk Huis aan toe. Maar ik vond dat de supporters het stadion moesten openen. Ik heb in de speech ook gezegd dat het stadion van hen is, dat ze er zuinig op moeten zijn en dat ze het moesten koesteren als hun kindje.”
Hij baalt dan ook hoe er nu wordt omgegaan met het stadion. “Ik ben blij dat het er nog staat en dat het een functie heeft. Maar het stadion had ooit één doel. Het versterken van de sociale samenhang in Arnhem en omgeving. Maar het is nu verworden tot een gebouw dat je voor een x-bedrag kan huren. Wat ooit één geheel was, met gevoel, zijn nu nog maar vier tribunes.”
“Er is nu een evenementenbedrijf dat evenementen wil, een eigenaar die een goede huurprijs wil en een voetbalclub die de wedstrijden wil winnen. Er is geen centraal thema meer, met alle consequenties van dien. Je kunt als vastgoedbeheerder niet een stadion runnen zonder dat het gedragen wordt in de omgeving. Het stadion is helemaal weggedreven van de achterban.”