Merchandise
Gaël Kakuta, de onstuimige jeugd van een Frans wonderkind
Wanneer ik voor het laatst Kerst had gevierd? Dat is misschien nog wel langer dan vijf jaar geleden! Gaël Kakuta weet het niet eens meer zeker. De Franse huurling van Vitesse maakt geen grapje. De voorbije jaren bracht hij de feestdagen voornamelijk door in de Engelse voetbalstadions. Soms op het veld, meestal op de tribune. Het is volgens Kakuta het lot van een profvoetballer die de absolute top wil bereiken.
Dit jaar had hij een meevaller, hij zat met zijn familie aan het kerstdiner. ‘Ik voel me gezegend met deze vrije dagen. In Engeland kennen ze geen kerstvakantie. Normaliter speelde ik wedstrijden op Boxing Day of trainde ik bij de beloften. Als je vervolgens al een paar dagen vrij kreeg, was het moeilijk om Frankrijk te verlaten. Vaak lag er een dik pak sneeuw en zaten de treinen en vliegtuigen vol. Nu kon ik op mijn gemakje naar Lille. Eten, drinken en met zijn allen naar de kerk. Dat was er al te lang niet meer van gekomen.’
Welkom in de wondere wereld van Gaël Kakuta. Feestdagen viert hij doorgaans op het voetbalveld, bidden doet hij op zijn blote knieën naast het bed. Het past bij het nomadenbestaan van de Fransman. Kakuta is pas 21 jaar maar woont al twaalf jaar niet meer in zijn ouderlijk huis. Ja, hij heeft een goedgevulde bankrekening en hij wordt liefkozend The Black Zinedine Zidane genoemd, maar een thuis heeft hij niet.
Momenteel woont hij alleen in zijn Arnhemse appartementje en traint hij met spelers van Eredivisieniveau. Een vreemde gedachte voor een jongen die in zijn jeugdjaren werd vergeleken met Lionel Messi. Kakuta haalt zijn schouders op. Hij wil spelen en dat kan in Arnhem. Bovendien heeft hij na twaalf woelige jaren wel behoefte aan wat rust. ‘Ik ben pas 21 maar heb al genoeg meegemaakt. Ik ben opgegroeid in de voetbalwereld, een kind van de voetballerij. Het is lekker om even uit de spotlights te zijn.’
Fenomeen
Lille, 2000. Een klein mannetje trapt een bal tegen een stenen muurtje. De lantaarnpaal op de hoek geeft net voldoende licht om het leder terug te zien komen. Het jochie neemt de bal aan met rechts en schiet het vervolgens met uiterste precisie in de richting van het verlaten schoolgebouw. Het is de dan negenjarige Gaël Kakuta. De avond is allang gevallen in de Franse stad, maar er is niemand die het kind vertelt dat hij naar bed moet. Zijn vader is net overleden en zijn moeder heeft wel wat anders aan haar hoofd. Zijn broer en zussen rouwen. Kakuta is nog te jong om te begrijpen wat er allemaal is gebeurd en doet dat wat hij elke dag doet; zijn traptechniek bijschaven. Zeker nu.
De middenvelder speelde afgelopen seizoen bij een klein amateur clubje maar heeft nu een plekje veroverd in de fameuze jeugdopleiding van RC Lens. Daar hebben ze de linkspoot verteld dat hij talent heeft. Een overbodige boodschap. ‘Ik zag het allemaal net wat beter. Als een trainer iets uitlegde op de training, dan deed ik het meteen voor. Bij Lens zaten meer getalenteerde voetballers, maar ik zag zelf ook wel dat ik erbovenuit stak,’ vertelt Kakuta zelfbewust. ‘Ik wist dat ik talent had. Daar teerde ik op.’
Voetballend mag Kakuta dan een voorsprong hebben, het leven zelf lacht hem niet altijd toe. Zijn familie is in rouw na het overleden van zijn vader en zijn moeder heeft haar handen vol aan een fulltime job en het opvoeden van haar vijf kinderen. Ze steunt de voetbalcarrière van de kleine Gaël maar beseft ook dat ze hem niet dagelijks kan halen en brengen naar zijn nieuwe club.
Het kind wordt daarom in een gastgezin geplaatst. Hij is dan pas negen jaar oud. Kakuta: ‘Ja, hoe is dat voor een kind? Het was de makkelijkste oplossing. Ik wilde slagen als voetballer. Het maakte me al wel jong zelfstandig. Ik denk dat ik daarom mijn weg in Londen en Arnhem heb gevonden. Doordeweeks verbleef ik bij een gastgezin, in de weekenden was ik thuis. Vaak ging ik dan met een oom bij het eerste elftal van Lens kijken. Vanaf die periode wilde ik profvoetballer worden. Een vol stadion, de lichten, het publiek. Het ging goed en ik werd geselecteerd voor de jeugdteams van Frankrijk. Toen kwam er ook opeens interesse van andere clubs. Uit Frankrijk, maar ook uit het buitenland. In 2007 koos ik voor Chelsea. Een droom-club voor jonge spelers.’
Op je negende uit huis en op je zestiende naar Engeland. Over een roerige jeugd gesproken. Kakuta weet op dat moment niet beter. Hij wordt overladen met complimenten. De voormalige Poolse international Joachim Marx, die in Frankrijk met Kakuta werkte, weet nog goed wat hij destijds zag. ‘Hoe ik hem zou omschrijven? Als een fenomeen. Ik werkte met hem toen hij dertien jaar was. Het enige puntje van kritiek wat ik had kunnen hebben, was dat hij niet alles deed op de training. Maar weet je, dat hoefde hij ook niet. Hij kon alles al.’
Een megatalent dus. Niet gek dat Kakuta op zestienjarige leeftijd in de Franse media wordt getypeerd als ‘de hoop in de bange dagen’. Anderzijds is er ook kritiek. De technicus had namelijk ook in Frankrijk kunnen blijven. De reden van zijn vroegtijdige vertrek is voer voor de pers. Kakuta zou de onveilige straten van Lens willen ontvluchten en kiezen voor het geld. Volgens de Engelse tabloids verdient Kakuta bij het ondertekenen van zijn eerste contract al dertigduizend euro per maand. Daar komt nog een tekenbonus van één miljoen bovenop. De middenvelder schudt zijn hoofd. ‘De enige reden dat ik naar Engeland ging, was omdat ik een kans zag.
Ik was gewoon een jonge jongen en Chelsea stond voor de deur. Probeer dan maar eens nee te zeggen. Het gaat altijd over geld. De mensen hebben altijd een mening, iedereen denkt het beter te weten. Er wordt in de voetballerij sowieso veel te veel gesproken. Gelukkig ben ik nu oud genoeg om me daar niks meer van aan te trekken.’
Rechtszaak
In Londen valt Kakuta direct op. Hij wordt gekozen tot Jeugdspeler van het Jaar en wordt in zijn eerste seizoen algeheel topscorer. Michael Ballack, die na een blessure een wedstrijd meespeelt met het beloftenteam, is onder de indruk. ‘Ga naar dat Franse gastje kijken, hij is een ster,’ vertelt hij de toegestroomde pers. Het eerste elftal lonkt. Kakuta traint al mee met de selectie als hij in een oefenduel bij de beloften zijn enkel breekt. Zes maanden staat hij langs de kant, maar Chelsea-manager Carlo Ancelotti zet hem wel op de spelerslijst voor de Champions League. Juist als zijn debuut aanstaande lijkt, is er een nieuwe tegenslag. Kakuta krijgt vanuit Zwitserland te horen dat hij de komende vier maanden geschorst is. De Fransman blijkt inzet te zijn van een van de grootste voetbalprocessen uit de Engelse voetbalgeschiedenis.
Zijn oude club RC Lens had twee jaar eerder een zaak aangespannen tegen de middenvelder én zijn nieuwe werkgever. Samengevat komt het erop neer dat Kakuta al een voorcontract zou hebben getekend in Frankrijk, alvorens Chelsea de tiener aanmoedigde toch naar Engeland te komen. Bovendien zouden de Engelsen de jongeling al op veertienjarige leeftijd hebben benaderd. De wereldvoetbalbond FIFA is meedogenloos voor zowel Chelsea als de tiener. De Engelsen mogen twee jaar lang geen spelers kopen of verkopen en moeten tonnen aan onkostenvergoeding betalen.
Ook Kakuta wordt gestraft; hij krijgt een schorsing van vier maanden. Chelsea laat het er niet bij zitten en vecht het besluit aan. Volgens de clubleiding heeft zij de moeder van Kakuta nadrukkelijk gevraagd of er al een ander contract was getekend. Zij wist van niks. Pas zes maanden later, toen ze de voorjaarsschoonmaak deed en het oud papier sorteerde, kwam ze alsnog het contract tegen. Een vaag verhaal, maar in hoger beroep gaat de FIFA overstag. De straf van zowel Chelsea als Kakuta wordt teruggedraaid.
‘Uiteindelijk stond ik binnen een maand weer op het veld! herinnert Kakuta zich. ‘Het was vooral voor de club een hectische periode. Ze mochten in eerste instantie twee jaar niemand kopen of verkopen. Gelukkig heeft het uiteindelijk geen schade aangericht. Nog voordat de transfermarkt openging was de straf alweer opgeheven. Ik wist al die tijd dat ik niks gedaan had en dat ik snel weer zou spelen. Ik maakte me geen zorgen. Door het proces was ik wel een bekende speler geworden. Er was veel aandacht voor mijn debuut, de fans wilden weten of ik al dat papierwerk en al die ruzies waard was. We wonnen met 4-0 van Wolverhampton Wanderers en ik speelde een aardige wedstrijd. Niemand sprak meer over de rechtszaak.’
Vervolgens gaat het snel met Kakuta. Hij debuteert twee weken later op zijn achttiende als de jongste speler uit de geschiedenis van Chelsea tegen APOEL Nicosia (2-2) in de Champions League en verschijnt op de lijstjes van de grootste mondiale talenten. Er is Chelsea dan ook veel aangelegen om Kakuta langer te binden en dus tekent de Fransman een contract tot medio 2015. Zijn salaris wordt flink verhoogd en bovendien bedingt hij een tijdelijke verhuurperiode. Hij is pas negentien jaar en vindt dat hij wekelijks moet spelen. Kakuta vertrekt vervolgens eerst voor vier maanden naar Fulham en speelt later nog bij Bolton Wanderers en Dijon in Frankrijk. Die verhuurperiodes pakken niet succesvol uit.
In Frankrijk begint hij nog sterk, maar mist hij de laatste drie wedstrijden. Volgens Kakuta is er onenigheid tussen de trainer en de technisch directeur en is hij daar de dupe van. Leuk en aardig, maar de conclusie is in de zomer van 2012 keihard. Het toptalent Gaël Kakuta heeft in drie jaar tijd maar 29 competitieduels gespeeld. Hij is 21 maar wacht nog altijd op zijn definitieve doorbraak. Die kans lijkt er bij Chelsea niet te komen. Vandaar dat Kakuta hard uithaalt in de Franse krant L’Equipe. Hij zegt: ‘Mijn besluit staat vast. Het is een belangrijk moment in mijn carrière. Het is beter als ik Chelsea verlaat en een club zoek waar ik wekelijks speel. De Franse competitie zou goed voor me zijn. Daar moet ik minimaal 25 duels kunnen spelen.’
Met nog een driejarig contract op zak speelt Kakuta met vuur door een vertrek te willen forceren. Ook nu is hij echter nog altijd speler van de Londense topclub. ‘Ze hebben destijds mijn woorden verdraaid. Ik heb gezegd dat ik wilde spelen en zij hebben ervan gemaakt dat ik wilde vertrekken. Sommige Franse clubs hadden interesse. Journalisten willen soms gewoon nieuws maken, voor onrust zorgen. Ze schrijven het op, ik heb geen idee waarom. Het klopt dat ik heb aangegeven dat ik graag naar Frankrijk wilde. Maar dan wel naar een club waar de trainer vertrouwen in me had. Uiteindelijk werd het Vitesse. In de voorbereiding sprak ik met Patrick van Aanholt en Tomas Kalas. Zij hadden het over een mooie club met mogelijkheden. Ik kende Nederland nauwelijks, wel had ik Ajax en PSV in de Champions League zien spelen. Het was zeker het proberen waard.’
Enfant terrible
The black Zidanegoes Dutch. Toegegeven, de Engelse tabloids weten hoe je een spraakmakende kop moet verzinnen. Wereldster Kakuta in de Arnhemse bossen, het kan raar lopen. In Gelderland wordt hij gepresenteerd als een wereldspeler in de dop, maar zijn eerste kennismaking is geen succes. De Fransman heeft mede door wat kleine pijntjes weinig getraind en komt met een conditionele achterstand aan in Arnhem. Na een paar optredens met Jong Vitesse maakt hij in het thuisduel met AZ zijn debuut. Eigenlijk had hij tegen NAC Breda al moeten debuteren, maar Kakuta is in een kort tijdsbestek drie keer te laat gekomen en wordt door trainer Fred Rutten uit de selectie gelaten. In de Franse media wordt meteen geschreven over het enfant terrible. ‘Nu ben ik een talent, vijf weken geleden was ik nog gek. Ik ben opgegroeid in de voetballerij. Wees niet bang, daar laat ik me echt niet meer door afleiden,’ verzekert Kakuta ons. ‘Fred Rutten probeert me meer verantwoordelijkheden te geven en volwassen te maken. Die wedstrijd tegen NAC was niet handig. Ik was zo nu en dan een ongeleid projectiel. Hier in Arnhem kan ik een betere voetballer worden en aan mijn persoonlijkheid werken. Het gaat de goede kant op.’
Inmiddels is hij een vaste waarde aan de linkerkant. Natuurlijk zijn de Arnhemse schijnwerpers vooral gericht op topscorer Wilfried Bony en clubjongen Marco van Ginkel, maar zo nu en dan etaleert Kakuta zijn klasse. Een simpele passeerbeweging, de ideale steekpass. Steeds vaker lukt wat hij in zijn hoofd heeft. Het is een teken dat hij zich op zijn gemak voelt. Natuurlijk is Vitesse geen Chelsea en is Jonathan Reis geen Didier Drogba. Wel krijgt hij in Arnhem de kans om te spelen.
In Londen volgen ze zijn ontwikkelingen op de voet en zelf sluit hij een tussentijdse terugkeer naar Chelsea niet uit. En de media? Ach, Kakuta weet wel beter. Rondom zijn persoon is er nu eenmaal een irreëel hoog verwachtingspatroon. Gevraagd of hij ooit weleens jaloers is geweest op leeftijdsgenootjes met een normale baan, begint hij te lachen. ‘Waarom zou ik? Ik heb toch een geweldig leven. Natuurlijk verwachten mensen veel van mij. Vanaf mijn tienerjaren word ik gevolgd, alles ligt onder een vergrootglas. Daar zal ik me nooit door laten leiden. De ene voetballer lost wat eerder zijn beloften in dan de ander.
Ik zit nu in Arnhem en weet wat ik kan. Nee, dit leven zou ik voor geen goud willen missen. Ik mag dan al twaalf jaar van huis zijn, ik sta wel elke dag op een voetbalveld. Van de media trek ik me weinig aan. Toen ik bij Chelsea speelde werd ik gezien als het grootste talent van het land. Een paar maanden later zat ik op de bank en had niemand het meer over Gaël Kakuta. Er zijn ook mensen die me hebben afgeschreven. Die beweren dat ik nooit meer mijn oude niveau ga halen. Laat ze het maar roepen. Ik weet wat ik kan en waar ik sta. Het heeft ook met tijd te maken. De ene speler staat er op zijn zestiende, de ander op zijn 28ste. Ik ben pas 21.’
