Intensieve samenwerking smaakt naar meer
Het is zondagmiddag. In een van de kantoren op Stamford Bridge slaat Eddie Newton zijn laptop open. Hij logt in op het netwerk van Chelsea en klikt vervolgens op het logo van de Eredivisie. Op zijn beeldscherm verschijnt het Kyocera Stadion in Den Haag. De oud-speler van Chelsea ziet de teams van ADO en Vitesse het veld betreden. Hij neemt een slok thee en zoekt in zijn rommelige bureaula naar een leeg kladblokje. Als de voormalige middenvelder wat schrijfgerei heeft verzameld, ziet hij integraal Piet Velthuizen, Theo Janssen en Guram Kashia aan het werk, maar ook Mike van Duinen, Aaron Meijers en Tjaronn Chery. Hij kent ze inmiddels allemaal bij naam. Dat krijg je als je wekelijks de wedstrijden van Vitesse bekijkt. Het is onderdeel van zijn functie in de miljoenenclub. Newton is eindverantwoordelijk voor de verhuurde voetballers van Chelsea, het zogeheten on loan program. Momenteel zwerven 23 spelers met een contract bij de laatste Champions League-winnaar door Europa en die moet hij in de gaten houden. Bijvoorbeeld Kevin De Bruyne bij Werder Bremen, of Romelu Lukaku bij West Bromwich Albion. In die groep van 23 bevinden zich ook Patrick van Aanholt, Gaël Kakuta en Tomas Kalas, die dit seizoen een basisplaats hebben veroverd bij Vitesse.
Vandaar dat Newton een dag later het duel tussen ADO Den Haag en FC Hollywood aan de Rijn nog eens terugkijkt. Dat het meer is dan alleen een voetbalwedstrijdje zien, blijkt als Kalas na tien minuten een foute pass geeft. De Brit begint heftig te pennen. ‘Big risk, second time,’ krabbelt hij. Een paar uur later krijgt i Kalas een sms’je waarin de fout nog een keer wordt benadrukt. Het hoort volgens Newton bij zijn rol als mentor. ‘Met de Vitesse-boys probeer ik elke week contact te hebben! vertelt hij. ‘Meestal sms ik ze, soms bel ik ze even op. Dan praten we over de dingen die goed en minder goed gingen in de wedstrijden. Samen met de scouts probeer ik alle verhuurde spelers te volgen. Patrick, Gaël en Tomas maken een uitstekende ontwikkeling door. Of ze het eerste elftal van Chelsea halen? Ze zijn in elk geval goed op weg.’
Schuldbewust
Eddie Newton. Bij de Britse voetballiefhebbers gaat meteen een lampje branden. Hij is de oud-speler van Chelsea die in 1997 nog scoorde in de Cupfinal tussen Chelsea en Middlesbrough (2-0), als pupil en vroegere ploeggenoot van Ruud Gullit. Newton is ook de man die vorig jaar als assistent van manager Roberto Di Matteo de FA Cup én de Champions League won.
Tegenwoordig slijt hij zijn dagen met wedstrijden in Nederland. Volgens de inmiddels 41-jarige Newton is dat allemaal te danken aan het goede netwerk van Merab Jordania. De Georgiër, die in 2010 de Arnhemse club overnam, onderhield warme contacten met Chelsea-eigenaar Roman Abramovich en dus was een officieuze samenwerking snel geboren. Op het gebied van kennis, scouting en spelers is er de laatste jaren het nodige uitgewisseld.
Bovendien krijgen jonge talenten die voorheen moesten rijpen in de onderste regionen van het Britse voetbal, tegenwoordig een podium in de Eredivisie. In het verleden waren dat onder anderen Slobodan Rajkovic en Nemanja Matic, tegenwoordig hebben Tomas Kalas, Patrick van Aanholt en Gaël Kakuta een basisplaats in Arnhem. Beloftevolle spelers die al op jonge leeftijd naar Londen kwamen, nog niet goed genoeg waren voor het eerste elftal en vervolgens speelminuten krijgen bij de vrienden uit Nederland. Het maakt de band tussen beide clubs alleen maar sterker. ‘De champagnefles wordt niet ontkurkt, maar we zijn bij Chelsea heel blij met de recente successen van Vitesse! laat Newton desgevraagd weten. ‘Het is een club waarmee Chelsea goede contacten heeft. Die drie jongens hebben een belangrijk aandeel in de goede prestaties van Vitesse en wij krijgen betere spelers terug. Dat is voor alle partijen beter.’
Newton noemt het recente verhaal van Patrick van Aanholt. De 22-ja- rige linksback, die al in 2007 overstapte van PSV naar Chelsea, is volgens Newton hard op weg naar een terugkeer in de Premier League. Daarover hadden ze een paar jaar geleden ook op Stamford Bridge aardig wat twijfels. Nadat
Van Aanholt op achttienjarige leeftijd zijn debuut had gemaakt in het eerste van Chelsea, volgden een paar ongelukkige verhuurperiodes. Bij onder meer Newcastle United, Leicester City en Wigan Athletic brak de verdediger nooit helemaal door. Daarom stuurde Chelsea hem halverwege het seizoen 2011/12 terug naar Nederland. Bij Vitesse werd het talent, net als overigens de meeste huurlingen uit Londen, een basisplaats beloofd. Het werd een deceptie. Toenmalig trainer John van den Brom hield vast aan Alexander Büttner, Van Aanholt werd bankzitter in de Ere-divisie. Ondanks alles keerde hij afgelopen zomer terug in Arnhem. Hij veroverde deze keer wél een basisplaats en maakte een ongekende ontwikkeling door. ‘Vorig jaar zijn er in Arnhem dingen verkeerd gegaan,’ kijkt Van Aanholt terug op zijn eerste periode bij Vitesse. Hij toont zich schuldbewust. ‘Ik wilde alles spelen, maar kwam op de bank terecht. Daar ben ik niet goed mee omgegaan. Dit seizoen heb ik het goed opgepakt. Ik heb bijna alles gespeeld en doe wat Chelsea van me vraagt. Deze verhuurconstructie is voor mij ideaal.’
Van Aanholt staat symbool voor het beleid \an de gerenommeerde topclubs in Europa. De liossi henaar werd als minderjarige relatief goedkoop opgepikt uit zijn vaderland en verbolgens enkele keren verhuurd, in de hoop dat hij ooit zou doorbreken in het eerste van Chelsea. Dat moment komt steeds dichterbij, weet ook Van Aanholt zelf. ‘Alle huurlingen moeten zich in de zomer melden bij Chelsea. Waarschijnlijk staan er dan wel vijftig jongens op het veld! rekent de back snel uit. ‘De club praat met alle spelers. De ene jongen heeft veel progressie gemaakt en mag blijven, de ander wordt opnieuw verhuurd. Het is geen schande ergens anders minuten te maken. Dat hoort bij onze ontwikkeling. Tijdens het seizoen heb ik veel contact met meneer Newton. Een paar keer per jaar komt hij samen met andere clubmensen langs om te kijken. Natuurlijk heb ik een heel ander voetballeven dan mijn teamgenoten bij Vitesse. Toch ben ik er inmiddels wel aan gewend. En die jaarlijkse onzekerheid? Ik keer elke zomer terug naar mijn werkgever, de club die mijn salaris betaalt. Dat vind ik normaal. We gaan wel zien wat er staat te gebeuren. Mijn contract loopt tot 1 juli 2015 en ik heb nog geen idee waar ik na de zomer speel. Ik heb het prima naar mijn zin bij Vitesse, maar mijn droom is nog altijd basisspeler van Chelsea te worden. Als ik me blijf ontwikkelen en een beetje geluk heb, kan ik het misschien wel halen. Of ik nu al klaar ben voor de Premier League? Geen idee. Ik weet in elk geval wel dat Chelsea er alles aan doet mij beter te maken. Ze geloven in me.’
Wonderkind
Van Aanholt mag dan dromen van Stamford Bridge, Gaël Kakuta is daarmee gestopt. De rappe buitenspeler is in tegenstelling tot zijn Nederlandse collega veel minder enthousiast over de Britse werkwijze. De Fransman spreekt met geen slecht woord over zijn tijdelijke werkgever, maar het wonderkind heeft wel twijfels over de beweegredenen van de laatste Champions League-winnaar. ‘Ik droom niet meer van Chelsea. Dat deed ik vroeger wel, maar nu weet ik beter’, verzucht de Fransman. ‘Ik hoop dat ik volgend jaar bij een club als Vitesse terechtkom, een ploeg waar ik wekelijks aan voetballen toekom. Chelsea heeft veel te veel spelers. Het is bijna uitgesloten dat je daar een eerlijke kans krijgt. Ik ben nu 21 en moet wekelijks spelen. Als ik ooit terugkeer, moet ik het doen met tien minuten per maand. Dat wil ik niet. Ze hebben op dit moment 23 huurlingen. Daar zitten jongens bij die ik nog nooit heb gezien. We staan bij dezelfde club onder contract, maar kennen elkaar niet. Waarom Chelsea dat doet? Ze denken op die manier alles te kunnen winnen. Ik geloof daar niet in. Je kunt niet steeds maar nieuwe spelers halen, je moet op een gegeven moment ook gaan bouwen. Intussen kopen ze ook dure jongens van begin twintig. Die hebben veel geld gekost en moeten dus spelen. Dat is geen eerlijke concurrentie voor ons.’ Van de drie Arnhemse huurlingen werd Kakuta de grootste carrière toegedicht. Op zijn zestiende vertrok het grootste Franse talent sinds Zinédine Zidane van RC Lens naar Chelsea. Twee jaar later debuteerde hij in de hoofdmacht van de Wést-Londenaren, maar vervolgens werd hij net als Van Aanholt verhuurd. Eerst aan Bolton Wanderers, later aan Dijon uit zijn geboorteland en afgelopen zomer dus aan Vitesse.
Na wat aanpassingsproblemen heeft Kakuta in Arnhem zijn plek gevonden. ‘Ik moest elke week voetballen en dat kan hier. Dat ik in de Eredivisie speel en niet in de Premier League, maakt me op dit moment niet uit. Laat ik duidelijk zijn: ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze voor Chelsea. Ik heb enorm veel geleerd. Alleen was ik misschien wel te naïef door te denken dat ik daar het eerste elftal zou halen. Waar ik volgend seizoen speel? Ik heb wel een idee, maar het is beter als ik even mijn mond hou.’
Volwassen
‘Wij zijn een experiment dat bijzonder goed uitpakt. Is het vaker gebeurd dat drie spelers van een Europese topclub zijn verhuurd aan één ploeg in Nederland? Volgens mij niet.’ Uit de mond van de pas negentienjarige Tomas Kalas komen minder stoere teksten. De Tsjechische rechtsback is bezig aan zijn tweede seizoen in Arnhem en heeft er eveneens zijn draai gevonden. Hij heeft als enige van het trio een Chelsea-contract tot medio 2017, maar weigert te denken aan volle Engelse stadions. ‘Ik ben nog niet eens de beste speler van Vitesse, hoe kan ik dan dromen van Chelsea? Je moet eerst bij je eigen club het niveau ontstijgen en dan verder kijken. Ik moet nog een tussenstap maken. Ergens in de top van Duitsland, Frankrijk of bij een middenmoter in Engeland. Denk aan VfB Stuttgart, VfL Wolfsburg, Olympique Marseille, maar bijvoorbeeld ook West Bromich Albion. Dat zou ideaal zijn. De stap van Vitesse naar Chelsea is veel te groot.’
Toch is Kalas te spreken over zijn jaren in Arnhem. Het mannetje dat drie jaar geleden nog met heimwee bij een Engels gastgezin zat, is een volwassen vent geworden. ‘Chelsea wil dat we ons als voetballer ontwikkelen, maar te-vens als mens. Daarom is de stap naar Vitesse ook belangrijk. Ga er maar aanstaan: een nieuw land, nieuwe mensen en een onver-staanbare taal. Dat heb ik allemaal overwonnen, met dank aan 7 de goede begeleiding van beide clubs. Toen ik naar Engeland ging, wist ik niet dat ik elk jaar zou worden verhuurd. Blijkbaar hoort het bij een leven van een jonge Chelsea-speler. Zowel mijn voetballeven als mijn persoonlijke bestaan ligt in handen van de club. Zo werkt het in de absolute top. Het is moeilijk met je eigen huis, je vriendin en al je andere verantwoordelijkheden. Het is niet ondenkbaar dat ik de komende drie jaren voor drie verschillende clubs speel. Dat is part of the job.’
‘Komende zomer moet ik net als alle andere spelers weer terug naar Londen! vervolgt de verdediger. ‘Dan neemt de club opnieuw een beslissing. Iedereen weet dat trainer Rafael Benitez weggaat. Zijn opvolger wil alle spelers aan het werk willen zien. De kans is groot dat ik opnieuw word verhuurd. Ik weet nog dat enkele zomers terug de toenmalige coach André Villas-Boas naar me toe kwam. Hij zei: "Tomas, wat denk je van een verhuurperiode? We hebben een optie voor je" Ik vroeg naar het land en de club. Hij had het over Vitesse Arnhem, waar eerder Slobodan Rajkovic had gespeeld. Ik heb het besproken met mijn zaakwaarnemer en ben het avontuur aangegaan. Sindsdien ben ik beter geworden, maar ik denk niet dat ik nu al het niveau van Chelsea heb. Ik droom nog wel van het eerste team, maar dat kan ook later. Je kunt nóg zo’n groot talent zijn, er zijn maar een paar stoeltjes vrij in de kleedkamer.’
Roman Abramovich
Feit is dat Van Aanholt, Kakuta en Kalas een goede ontwikkeling doormaken bij Vitesse. Ondanks hun jeugdige leeftijd hebben ze allemaal een basisplaats in het elftal van trainer Fred Rutten en zijn ze medeverantwoordelijk voor het huidige succes. Op basis daarvan is het aannemelijk dat in de toekomst meer Chelsea-huurlingen naar Gelredome komen. ‘Ik weet dat ze bij zowel Vitesse als Chelsea zeer tevreden zijn’, zegt Piet de Visser, scout van de Londense grootmacht. ‘Op dit moment wordt er in Londen druk overlegd. Welke spelers vertrekken, wie heeft zich goed ontwikkeld? Ik verwacht dat er opnieuw jongens uit Londen naar Arnhem gaan, al is het dan wel belangrijk dat Vitesse dit jaar Europees voetbal haalt. De eigenaren hebben een goede band en bij Chelsea zijn ze oprecht geïnteresseerd in Vitesse. Roman Abramovich belt me geregeld om te vragen hoe het met de Vitesse-boys gaat. Een overwinning van Vitesse voelt als een zege voor Chelsea.’
‘Ik verwacht dat er komende zomer veel gaat veranderen bij Chelsea! vult Eddie Newton zijn collega aan. ‘Er komt een andere trainer en er zal in de selectie wat ruimte ontstaan. Momenteel zijn we erg te spreken over de samenwerking. Wij geloven in de Arnhemse voetbalfilosofie en zien de stormachtige ontwikkeling die de club doormaakt. Het maakt Vitesse op dit moment een prima uitvalsbasis voor talenten. Natuurlijk is het niveau minder dan in de Premier League, maar wedstrijden tegen Ajax en Feyenoord zijn voor iedereen interessant. De Eredivisie is een comprimé waar technisch begaafde spelers een kans krijgen. Dat is voor ons een belangrijk uitgangspunt. Natuurlijk is het wat minder fysiek dan in Engeland, maar dat kan later nog komen. Ik zou het dan ook niet gek vinden als er in de toekomst meer spelers van Chelsea naar Vitesse gaan.’
Patrick van Aanholt is de beste linksback van Nederland’
Piet de Visser heeft binnen het scoutingapparaat van Chelsea een vrije rol. Wel heeft de Nederlandse oud-trainer een speciale band met de spelers die zijn verhuurd aan Vitesse. Speciaal voor VI laat hij zijn licht schijnen op de Arnhemse huurlingen.
Tomas Kalas
‘Tomas heeft in zijn eerste jaar bij Vitesse eeuenorme ontwikkeling doorgemaakt als centrale verdediger. Toch laat Fred Rutten hem dit seizoen als rechtsback spelen. Kalas is een karaktervoetballer met veel snelheid en een uitstekende timing, maar misschien wat klein voor het centrum, dus ik snap Freds beslissing. Vergeet niet dat Tomés pas negentien is. Een tussenstap in de middenmoot van de Premier League, zoals hijzelf zegt, heeft ook ónze voorkeur. Wel heeft hij de kwaliteiten om ooit Chelsea 1 te halen.’
Gaël Kakuta
‘Ik ben blij dat we de oude Gaël weer zien. Afgelopen zomer zag ik hem in het tweede team van Chelsea spelen. Hij was doodongelukkig en gooide er met de pet naar. Kakuta was ooit het grootste talent uit Frankrijk, maar heeft daarna wat tegenslagen gehad. Hij is een jongen die veel persoonlijke begeleiding nodig heeft en die krijgt hij van Fred Rutten. Gaël lijkt te beseffen dat dit een van zijn laatste kansen is.’
Patrick van Aanholt
‘Patrick heeft na een moeilijke start zijn plek gevonden. Onder John van den Brom kreeg hij niet de aandacht die hij verdiende. Destijds gooide hij ook zelf zijn kop in de wind. Inmiddels leeft hij als een prof. De bal ligt nu bij hem. Ik ben ervan overtuigd dat hij de nieuwe Ashley Cole kan worden. Alleen moet hij dan alles opofferen, dus niet stappen maar leven voor het voetbal. Dat gaat nu uitstekend. Patrick is op dit moment de beste linksback van Nederland. Ik vind het vreemd dat hij niet voor het Nederlands elftal in aanmerking komt. Ze kijken te veel naar het verleden, dit is een nieuwe Van Aanholt. Chelsea is erg tevreden over zijn ontwikkeling. Hij heeft het zeker in zich terug te keren in Londen.’
‘Chelsea een koopclub? Onzin’
Jarenlang werd Chelsea neergezet als een ordinaire koopclub. Met de steenrijke eigenaar Roman Abramovich zou de club als vanzelf de Engelse titel en de Champions League gaan winnen. Tien jaar na het aantreden van de Rus zijn beide doelen verwezenlijkt. Toch hebben The Blues ook een aardige stap gezet in het opleiden van jonge spelers. Steeds vaker komen grote Europese talenten al op jeugdige leeftijd naar Londen. Die strategie is mede ingegeven door het Gaël Kakuta vorig jaar in het FA Cup-duel tussen Chelsea en Ipswich Town.
Financial Fairplay System, dat het in de toekomst moeilijker maakt dure voetballers aan te trekken. Met het aanstellen van Eddie Newton als persoonlijke mentor hebben de West-Londenaren het jeugd- en verhuurbeleid afgelopen zomer een menselijk karakter willen geven. ‘Chelsea heeft een rijke historie als het gaat om het aankopen en verhuren van spelers’, benadrukt Newton. ‘Alleen is er de laatste jaren wel wat veranderd. Vroeger werd iemand verhuurd, ging er zo nu en dan een scout kijken en werd hij pas na het seizoen beoordeeld. Nu worden de jongens veel intensiever gevolgd. Diverse scouts bekijken de wedstrijden, er is wekelijks contact met de spelers én de clubs. Zo praat ik ook veel met de technische staf van Vitesse. Ik ga geregeld bij trainingen en wedstrijden kijken. Er wordt gesproken over de technische, fysieke en tactische vooruitgang, maar ook over mentale veranderingen. Niet alleen de voetballer moet stappen maken, ook de mens. Ik ben een soort mentor, de jongens kunnen mij dag en nacht bellen. Ik merk dat ze dat als heel prettig ervaren.’
Scout Piet de Visser benadrukt het nieuwe Britse beleid. ‘Chelsea is geen koopclub, dat is onzin. De mensen hebben veel te snel geoordeeld over Roman Abramovich en zijn ideeën. Hij investeert enorm veel geld in de academie en zijn grote wens is nog meer jeugdspelers te laten doorstromen naar het eerste elftal. Ook Merab Jordania heeft trouwens oog voor de jeugd. Hij heeft in Arnhem niet zomaar een nieuw trainingscomplex laten bouwen.’
‘Winst van Vitesse voelt als winst voor Chelsea’