Feiten en perceptie
In geen enkel stadion in Nederland zijn in de eredivisie zoveel lege stoelen als bij de thuiswedstrijden van Vitesse. Gemiddeld kwamen er vorig seizoen 17.212 toeschouwers naartoe. Bij een capaciteit van 25.000 plaatsen komt dat neer op een bezettingsgraad van 69 procent. In de eerste zeven thuiswedstrijden van dit seizoen zaten er gemiddeld 16.273 mensen in het Gelredome, maar in het begin van het seizoen zijn er veel mensen op vakantie.
Op het eerste gezicht is er niets mis met wat in marketingtaal 'het product Vitesse' heet. De ploeg staat vijfde op de ranglijst, speelt aantrekkelijk voetbal en het Gelredome is een comfortabel stadion. Maar zelfs afgelopen zondag, bij de wedstrijd van het jaar tegen aartsrivaal NEC, waren er akelig veel lege plekken in het stadion. En ook zaterdag, als landskampioen PSV op bezoek komt, verwacht de club geen uitverkocht huis. Hoe kan dat?
Frank van der Wall Bake, marketingdeskundigeVolgens marketingdeskundige Frank van den Wall Bake ligt dat aan de samenwerking met Chelsea. 'Fans willen zich identificeren met de Theo Janssens van deze wereld, niet met een vreemdelingenlegioen dat alleen voor zichzelf speelt.'
Algemeen directeur Joost de Wit noem t het 'complete nonsens'. 'Kevin Diks is een jongen uit de streek, Piet Velthuizen en Eloy Room komen voort uit onze jeugdopleiding en spelen al meer dan tien jaar in het geel-zwart. Qazaisjvili is bezig aan zijn vijfde jaar, net zoals Ibarra en Kashia. We doen veelvuldig onderzoek bij onze supporters. Daaruit blijkt dat ze zich juist heel erg identificeren met dit elftal.'
Waar ligt het dan wel aan? Op zijn kantoor, op Papendal, legt De Wit uit: 'Je hebt feiten en je hebt perceptie.' Wie de populariteit van een club wil meten moet volgens hem niet naar de bezettingsgraad kijken, maar naar de participatiegraad. Simpel gezegd: hoe groot is je potentiële achterban? En hoeveel mensen daarvan komen naar het stadion?
Op die ranglijst bezet Vitesse, na Feyenoord, Ajax, PSV, Heerenveen, FC Twente en FC Groningen de zevende plaats. De algemeen directeur concludeert: 'Feitelijk scoren we met een gemiddelde van 17 duizend toeschouwers prima als je kijkt naar ons verzorgingsgebied.'
Probleem voor Vitesse: de perceptie is anders. Dat beseft De Wit ook. Op tafel ligt een uitdraai van twee tweets die zondag op Twitter verschenen. De één is van VI-journalist Freek Jansen: '#Vitesse wint van #NEC in matige derby (zowel qua voetbal als qua sfeer) in opvallend leeg Gelredome'.
De ander is van een Vitesse-fan die zich Bill Buford noemt. '#Vitesse wint van zeer matig spelend #NEC in derby. 20.000 Arnhemse supporters zorgen voor sfeer.' De Wit: 'Zeg het maar.'
De club speelt vanaf 1998 in het Gelredome, een multifunctioneel evenementencomplex dat ook bedoeld is voor popconcerten, congressen en beurzen. Toen het net in gebruik werd genomen waren de wedstrijden nog regelmatig uitverkocht. Dat is nu slechts sporadisch het geval.
Het is vooral op de Oost-tribune, die pal tegenover de eretribune ligt en dus altijd in beeld is, waar het probleem van de lege stoeltjes speelt. Met een capaciteit van 9.500 toeschouwers is de tribune zelden vol. Door de felblauwe kleur van de stoeltjes ligt er extra nadruk op de lege plekken.
Joost de Wit, algemeen directeur VitesseHet verplaatsen van de camerapositie naar de overkant is besproken bij Vitesse, maar heeft in technisch opzicht te veel voeten in aarde en is te duur. Ook over het veranderen van de felblauwe kleur in neutralere tinten is nagedacht. De Wit: 'Maar dan kom je op een ander punt: we zijn geen eigenaar van het stadion, we huren het. We hebben het weleens over andere stoeltjes gehad. Maar dan zegt het stadion: wij vinden die blauwe kleur prima. Dan ben je uitgepraat.'
Meer bezoekers trekken is een speerpunt in het beleid van de voetbalclub uit Arnhem. Maar, benadrukt De Wit, een vol stadion is geen doel op zich. 'We zijn namelijk ontzettend blij met de 17 duizend man die elke week achter de ploeg staan.' Hij voelt er daarom weinig voor met allerlei acties de lege plekken op te vullen. 'Daarmee zouden we onze vaste supporters onder druk zetten. Dat willen we niet.'
Wel is de club volop bezig het stadion intiemer te maken voor 'een nog betere voetbalbeleving'. Zo wordt een manier gezocht om de vierkante grijze hoeken in het stadion weg te werken. 'Dan moet je denken aan projectie of het schilderen in neutralere kleur.'
Ook is een ander vakverdeling op de Oost-tribune als mogelijkheid voorbij gekomen. Maar De Wit wil ervoor waken dat er al te veel plannen naar buiten komen. 'Voor je het weet denken onze supporters: die tweede ring gaat er af. We zitten nu nog in het uitzoek-stadium, maar er gaan dingen veranderen. Dat beloof ik.'