Merchandise
Actueel: Luchtfietser of wonderdokter?
Eens te meer blijkt: voor de club uit Stadion Gelredome is geen sprookje te gek. Maar naast de euforie heersen de vraagtekens. Want hoe solide is deze machtsgreep?
Supporters van Vitesse dromden afgelopen maandagmiddag samen voor de hoofdingang van Stadion Gelredome. Dat deden ze de laatste maanden wel vaker, maar niet zoals nu uit vreugde over het beleid van de club. In één klap lijken alle zorgen - sportief én financieel - echter verdwenen. Met de komst van Merab Jordania als nieuwe eigenaar keert de hoogmoed terug aan de Rijn, de aanhang mag weer dromen.
De financiële wurggreep waarin de Arnhemmers zich eigenlijk al sinds het vertrek van voormalig voorzitter Karel Aalbers in 2000 bevonden, wordt met de komst van de Georgiër verwezen naar het verleden. 'Geld is de factor! sprak technisch directeur Ted van Leeuwen de afgelopen weken profetische woorden rond het uitblijven van nieuwe aankopen. Geld zal voorlopig geen factor meer zijn, nu Georgische miljoenen Arnhem hebben bereikt. In elk geval qua ambitieniveau zet Vitesse weer voet aan de grond in een gouden wereld, waaruit de club eerder hardhandig werd weggetrokken. Voor genuanceerde doelstellingen is in de Gelderse hoofdstad geen plaats meer. Eigenaar Jordania - hij koopt alle aandelen van de club - neemt tijdens zijn hemelbestorming in Arnhem met niets minder genoegen dan met het beste, mooiste en hoogste. Als het aan hem ligt, viert Vitesse binnen drie jaar het eerste landskampioenschap uit de historie.
Nooit eerder reisden zó veel journalisten naar Stadion Gelredome als afgelopen maandag, voor de bekendmaking van de overname. Dat Vitesse in vreemde handen zou belanden kon voor niemand als een verrassing komen, aangezien algemeen directeur Paul van der Kraan daarover vorig jaar in VI al openlijk speculeerde. Maar dat de Arnhemmers nu daadwerkelijk het novum hebben als eerste Nederlandse club buitenlands bezit te zijn, is wél zeer opvallend. Het overbrengen van de aandelen in particulier eigendom was de enige kans de noodlijdende club van de verdrinkingsdood te redden. Jaar na jaar kostte het moeite de begroting sluitend te krijgen, waarna voormalig hoofdsponsor Maasbert Schouten vorig jaar de helpende hand toestak. Na eerst een deel van de aandelen te hebben gekocht, werd de vroegere Afab-baas vorig jaar zomer volledig eigenaar van Vitesse. 'Uit liefde voor de club, niet om ermee te koop te lopen! zei hij. Vitesse gaf, op zijn verzoek. geen ruchtbaarheid aan de overname, en achter de schermen zocht Schouten naar een solide opvolger.
Ook de laatste weken was de situatie namelijk uitzichtloos. Vitesse zat stil op de transfermarkt, zelfs spelers die zestigduizend euro per jaar wilden verdienen waren te duur. En toen was daar, via een tussenpersoon, Jordania. 'Aanvankelijk voelde ik natuurlijk best wat scepsis! aldus Schouten, die de investeerder op 11 juli in zijn woning in Eist ontving. 'Helaas zitten er bij zulke verhalen altijd veel luchtfietsers tussen. Maar toen hij met goede adviseurs bij mij thuis kwam, en ook heel goed uitlegde waarom hij Vitesse wilde, kwam de overtuiging. Deze man is méér dan zijn geld. Hij is nu al een van ons.'
Met Jordania heeft Vitesse een eigenaar gekregen die geen onbekende is in de voetballerij. Als prof was hij onder meer actief voor Dinamo Tbilisi, winnaar van de voormalige Europa Cup II in 1981, en verbleef hij in 1990 samen met zijn landgenoot Vazha Zhvanija enige tijd op proef bij SC Heerenveen. Naam en faam, zeker in het voormalige Oostblok, verwierf hij echter vooral als president van Dinamo Tbilisi, en in het vervolg van de Georgische voet¬balbond. Zijn functioneren daar verliep niet zonder rellen en hectiek. Na in 2002 de hele technische staf te hebben ontslagen, benoemde hij zichzelf tot bondscoach. Ook buiten het voetbal
is Jordania niet van onbesproken gedrag. In 2003 en 2005 zat hij korte tijd in de gevangenis, respectievelijk voor belastingontduiking en het doorsluizen van gelden van Dinamo Tbilisi naar een privérekening. Bovendien werden diverse aanklachten geseponeerd wegens gebrek aan bewijs. Met de overname van Vitesse komt zijn droom uit eigenaar te zijn van een West-Europese profclub, en treedt hij voorzichtig in de voetsporen van zijn vriend Roman Abramovich, baas van Chelsea.
Overigens is Gelredome niet het eerste stadion waar Jordania heeft aangeklopt. Eerder ondernam de zakenman uit Georgië serieuze pogingen KV Mechelen en later ook AZ over te nemen. Naar eigen zeggen past Vitesse echter beter bij het door hem getekende profiel. 'Dit is geen toeval, hier heb ik lang over nagedacht en veel met mensen over gesproken) aldus Jordania. 'Vitesse is de ideale plaats om te bouwen, en een club waar mijn ambities bewaarheid kunnen worden.' In werkelijkheid lijkt de keuze voor Arnhem boven Alkmaar echter ook financiële redenen te hebben. De hobbel om bij AZ aan de slag te gaan was vele malen hoger dan bij Vitesse. Naar verluidt is met de overname zo'n vier miljoen euro gemoeid, exact het bedrag dat Schouten ooit betaalde om de aandelen over te nemen.
Met de komst van Jordania doet Schouten op de voor hem mooist mogelijke wijze afstand van de troon. Het avontuur van een jaar heeft zijn privévermogen amper aangetast. Bovendien zullen supporters hem, totdat het tegendeel van de huidige constructie blijkt, op handen dragen als redder van de club. De aftredende eigenaar is besmet met een geel-zwart virus, had het beste voor met Vitesse, maar gaf de afgelopen maanden diverse keren aan niet veel verstand van voetbal te hebben. Over die bescheidenheid beschikt Jordania niet. De Georgiër, die onder meer rijk werd via de handel in spelers, heeft zijn visie klaar. 'Jarenlang heb ik geld verdiend aan het verkopen van voetballers, nu kan ik dat gaan uitgeven aan nieuwe spelers. Vitesse is voor mij geen speelgoed, ik ben heel serieus. Ook wat de jeugdopleiding betreft. Een grote club begint onderaan, daarom heb ik veel over voor een goede voetbalschool. De jeugd is heel belangrijk. Vitesse betekent een nieuw tijdperk in mijn leven, en dat geldt natuurlijk ook voor de club.'
De grote roem zal echter niet op Papendal, maar in Gelredome moeten worden behaald. Schouten: 'Met Merab gaat Vitesse voor de landstitel, en in het vervolg daarvan voor deelname aan de Champions League.' Succes op korte termijn lijkt echter alleen haalbaar met directe investeringen. En dus zal de windstille periode op de transfermarkt snel veranderen in een storm. Jordania: 'Nieuwe spelers? Geef me twee dagen, dan presenteer ik ze.' Hoe groot en beroemd de namen zullen worden? 'Geloof mij op mijn woord: groot genoeg.'
Met het knallen van de champagne klinkt echter ook de kritiek in Arnhem. Hoewel de KNVB de overname heeft goedgekeurd, en Vitesse samen met zijn advocaten grondig onderzoek heeft gedaan naar de antecedenten en het verleden van Jordania, roept de nieuwe eigenaar vraagtekens op. Wat is immers zijn belang een, voor Europese begrippen, kleine club als Vitesse over te nemen?
En wellicht nog veel belangrijker: welk effect krijgt zijn komst op de dagelijkse gang van zaken in Gelredome? Jordania zal in eerste instantie geen personele veranderingen doorvoeren in de organisatie, meldt het persbericht van Vitesse. 'Ik ben de nieuwe eigenaar, niet de trainer of algemeen directeur.' Maar tijdens de persconferentie verwoordde de Georgiër het toch net op een andere toon. 'Ik ben volledig de baas. Alles wat ik zeg, zal gebeuren.'
Getuige zijn voorgenomen verhuizing vanuit Georgië naar Arnhem, zal Jordania zich wel degelijk nauwlettend met het commerciële, maar vooral het technische beleid gaan bemoeien. Toen de prestaties van de nationale ploeg hem in 2002 niet bevielen, was hij duidelijk: 'Ik begin opnieuw, met nieuw personeel. Ik vind de juiste mensen in twee dagen.' Of dat lot Theo Bos, Ted van Leeuwen en Paul van der Kraan bespaard blijft, moet de tijd leren. Laatstgenoemde was afgelopen maandag opvallend genoeg op vakantie. Die middag overheerste in elk geval gematigd optimisme over de koerswijziging. 'Het wordt nu allemaal toch een stuk makkelijker om dingen te doen) aldus td Van Leeuwen. En Bos: 'Er was de afgelopen tijd helemaal niets meer mogelijk. Dan zoek je als club naar een oplossing. Voor de fans is bovenin spelen natuurlijk prachtig, maar het gaat me te ver als we straks met een paar aankopen vijfde moeten worden.'
De ambities zijn echter hemelhoog, de verwachtingen eveneens. Afgelopen maandag draaiden de kassa's van Vitesse overuren om aan de grote aanvragen voor seizoenkaarten te kunnen voldoen. En de komst van het Georgische toptalent Giorgy Chanturia (17) lijkt slechts een kwestie van tijd. Vitesse droomt van vervlogen tijden, en zolang Jordania zo enthousiast blijft als afgelopen maandag met de koptelefoon van zijn tolk op zijn oren, lijken de Arnhemmers inderdaad aan de vooravond van een nieuw, mooi tijdperk te staan. Maar als de betrokkenheid omslaat in overmoed, moet worden gevreesd voor het karakter van de club en zullen banen sneuvelen. Jordania blijft zolang dat nodig is om de club op het gewenste niveau te krijgen, zegt hijzelf. Of uiteindelijk de luchtfietser of de wonderdokter overleeft, zal moeten blijken.
