Merchandise
Alleen Vitesse is door scheidsrechters écht benadeeld
De ene keer was hij een thuisfluiter, de andere keer moest hij een bril of had hij een hi-ha-hondenlul. Zoals elk seizoen had de scheidsrechter het ook dit jaar weer gedaan. Het was weekeinde na weekeinde hetzelfde verhaal: iedereen wees op de fouten van de scheids. Feyenoord-trainer Ronald Koeman betitelde scheidsrechter Gözübüyük als 'niet capabel', PSV-coach Phillip Cocu schoof de schuld van sommige nederlagen in de schoenen van de scheids en Vitesse-trainer Peter Bosz foeterde zich tijdens vrijwel elke wedstrijd schor tegen de vierde official. En in de voetbalpraatprogramma's op tv kregen scheidsrechters er avond na avond van langs.
Videobeelden
Maar hoeveel invloed hebben scheids- en grensrechters nu wérkelijk op het verloop van wedstrijden en de competitie? Is er in Zeist echt een complot gesmeed om bepaalde clubs voor te trekken? Fluiten scheidsrechters slechter dan voorgaande jaren?
Het Algemeen Dagblad onderzocht de rol van de scheidsrechter in alle competitiewedstrijden van de zes topclubs. De beslissingen rond goals en rode kaarten werden geevalueerd en met behulp van videobeelden gecontroleerd op hun juistheid. Aan verkeerde beslissingen werd een kansberekeningsmodel gekoppeld om te schatten wat de uitkomst zou zijn geweest als de scheidsrechter hulp gehad zou hebben van videobeelden.
Verbetering
In totaal maakten de arbitrale kwartetten 84 foute beslissingen rond doelpunten en rode kaarten in de 174 wedstrijden van de zes topclubs. Die 84 fouten werden gemaakt in 59 wedstrijden. Dat betekent dat de scheidsrechter en zijn assistenten in 33,9 procent van de wedstrijden één of meerdere cruciale fouten maakten. Vergeleken met vorig jaar is dat een verbetering: toen maakten scheidsrechters in 39,5 procent van de wedstrijden van topclubs één of meer foute beslissingen.
De verkeerde beslissingen waren lang niet allemaal fouten bij een stand van 5-0. Sterker nog: in 48 van de 174 wedstrijden (29,6%) hadden foute beslissingen van de scheids een directe invloed op winst, verlies of gelijkspel. Met andere woorden: in drie op de tien wedstrijden was een cruciale fout van de scheidsrechter dus mede van invloed op de verdeling van de punten. Dat was wél méér dan vorig jaar (20,2%).
Terechte kampioen
Wie de beslissingen van de scheidsrechter over een heel seizoen bekijkt, ziet dat Ajax de terechte kampioen is. Van een complot in de KNVB, zoals vaak gesuggereerd, is geen sprake. Integendeel zelfs: volgens het kansberekeningsmodel kreeg Ajax 2,25 punten te weinig. Ook Vitesse had reden om ontevreden te zijn; de club uit Arnhem kreeg 2,46 punten te weinig.
Feyenoord, FC Twente, PSV en Heerenveen hadden allerminst te klagen. Ronald Koeman en zijn spelers leverden nogal wat commentaar op de leiding, maar ze kregen over een heel seizoen juist 3,25 punten te veel. Vooral in de eigen Kuip had Feyenoord een aantal keer mazzel. PSV, dat vorig jaar nog een statement op de eigen website plaatste waarin werd geklaagd over het niveau van de arbitrage, had aan het eind van de rit 1,85 punt te veel. En het Heerenveen van Marco van Basten (die meerdere malen de scheidsrechter bij de enkels afzaagde) spande de kroon: de Friezen kregen maar liefst 4,84 punten meer dan ze hadden verdiend.
Conclusie
Maar uiteindelijk zou de hulp van een videoscheidsrechter voor de stand in de Eredivisie waarschijnlijk nauwelijks iets hebben uitgemaakt. Ajax, Feyenoord en Twente waren volgens ons kansberekeningsmodel nog steeds 1ste, 2de en 3de geworden.
Vitesse vierde
Alleen Vitesse zou er iets mee zijn opgeschoten: in plaats van 6e zou Vitesse 4de zijn geworden – net boven PSV en Heerenveen. Dat zou de Arnhemmers, ten koste van PSV, wel direct toegang hebben verschaft tot de voorronde van de Europa League. Nu moet Vitesse daarvoor strijden in de play-offs.
De conclusie na 174 wedstrijden, 84 cruciale fouten en oneindig veel geëmmer over scheids- en grensrechters: de top van de Eredivisie had er vrijwel hetzelfde uit gezien.
