Beslissende assistgever CL-finale Mason Mount: via Vitesse naar zijn droom bij het ‘nieuwe’ Chelsea

Mount is in Nederland natuurlijk geen onbekende. Hier weten we al wat hij kan en hoeveel potentie de middenvelder heeft. Maar dat hij ruim een jaar na zijn periode bij Vitesse in de hoofdmacht van Chelsea zou spelen, had misschien ook niet iedereen zien aankomen. Chelsea-spelers die écht opvallen bij Vitesse, dat zijn er immers niet zo veel: Nemanja Matic, Lucas Piazón, Bertrand Traoré, Lewis Baker, Tomás Kalas, Matt Miazga, Dominic Solanke en twee seizoenen geleden Mount. Af en toe zit er een parel tussen en Mount was er daar duidelijk een van. De technisch begaafde speler koos er in 2017 bewust voor om de stap naar de Eredivisie te maken om zich daar verder te ontwikkelen.

Met dertien goals en tien assists in 39 wedstrijden viel Mount erg op bij Vitesse. De middenvelder schoot de Arnhemmers eigenhandig naar de finale van de play-offs om Europees voetbal met vier doelpunten in het tweeluik tegen ADO Den Haag. Vitesse schakelde uiteindelijk ook FC Utrecht uit – Mount miste de laatste wedstrijd door een schorsing – en bereikte Europees voetbal. Mount maakte dat avontuur niet meer mee. Zijn prestaties in Nederland maakten hem tot een gewilde speler. Ook Ajax en PSV informeerden, maar Mount koos voor Derby County. Of beter gezegd: hij koos voor Lampard, de manager. Als jeugdspeler van Chelsea keek Mount in zijn vrije tijd al beelden van Lampard, zijn idool, de speler die groot werd op ‘zijn’ positie. Een clubicoon van Chelsea worden zoals Lampard, dat was het doel.

STURING

Edward Sturing werkte in het seizoen 2017/18 met Mount samen bij Vitesse. Hij was toen assistent-trainer van Henk Fraser en nam het na diens vertrek in het slot van het seizoen over als interim-coach. Sturing genoot van Mount. ‘Hij is echt een goede speler met veel individuele kwaliteiten, denkt altijd naar voren en is doelgericht. En dat al op jonge leeftijd bij Vitesse. Mason is echt een jongen die veel vanuit zijn gevoel doet. Je merkte dat hij een talent was wanneer je hem iets probeerde bij te brengen. Als ik hem een tip gaf, pakte hij dat meteen op.’

Toen Sturing in 2018 de leiding kreeg na het vertrek van Fraser zette hij Mount dicht achter spits Tim Matavz. ‘Daar is hij heel gevaarlijk en kan hij voor doelpunten zorgen. Ik weet nog dat ik hem advies gaf. De opbouw verliep bij ons over de linkerkant via Alexander Büttner. Mason moest hoog op het veld staan, bijna naast Matavz. Een van de verdedigers zou Mason dan dekken. Op het juiste moment moest hij dan uitzakken naar de ruimte tussen de verdediging en het middenveld. Daardoor moest of een verdediger mee, waardoor Matavz één op één kwam te staan, of een middenvelder moest uitzakken. Als je zag hoe Mason dat oppakte. Het ging om secondes, maar hij was altijd aanspeelbaar.’

Aan het einde van het seizoen viel Mount steeds meer op met doelpunten, bijvoorbeeld in de play-offwedstrijd tegen ADO Den Haag. Toch herinnert Sturing zich ook dat de middenvelder helemaal niet zo’n goed begin kende in Arnhem. ‘Hij stond niet meteen in de basis; hij moest zich eerst bewijzen. Maar Mason zeurde nooit, bleef hard werken en wachtte op zijn kans. Dat tekende zijn mentaliteit. Hij bleef altijd gaan en ging niet miepen. Ik denk dat hij de beste Chelsea-huurling is geweest met wie ik heb gewerkt.’

Marc van Hintum, in de tijd van Mount technisch directeur en inmiddels weer hoofdscout, noemde de middenvelder in een eerder gesprek met VI een voorbeeld voor spelers uit de jeugdopleiding van Vitesse. Sturing beaamt dat. ‘Mason is er een voorbeeld van dat je er met alleen talent niet komt. Niet dat hij geen talent heeft, maar hij is ook mentaal heel sterk. Mason kan omgaan met tegenslagen en leert daarvan, ontwikkelt zich. Tegenslagen horen erbij, het gaat erom hoe je daar als speler mee omgaat. Dat is belangrijk als je de top wilt halen. Met talent alleen kom je er niet.’

Mount koos bewust voor de Nederlandse competitie en voor Vitesse. ‘Het was een win-winsituatie voor Chelsea, Vitesse en Mason. De Nederlandse competitie is voor talenten weer een nieuwe stap. Vitesse profiteert natuurlijk in dit soort situaties, maar dan moeten wel de echte toptalenten komen. Mount was daar een voorbeeld van. Voor hem was dit de ideale stap. In Nederland hangen we niet met elf man voor de goal en op de training denken we in voetballende oplossingen. Voor de ontwikkeling van jonge spelers is het een zeer geschikte competitie, een tussenstap vanuit de jeugd naar de Premier League.’

DOORBREKEN

Als jeugdspeler doorbreken bij Chelsea, doe het maar eens. De Londense club stond de afgelopen jaren nou niet bepaald te boek als een walhalla voor eigen talent. Het merendeel van de talenten werd na binnenkomst een aantal keer verhuurd en vervolgens verkocht. Chelsea verdiende er goed geld aan, maar kreeg ondertussen wel het imago dat er eigenlijk nooit een zelfopgeleide speler het eerste elftal haalt. Lange tijd was de laatste homegrown ster John Terry, begin deze eeuw. ‘Ik was zes jaar oud toen ik in de opleiding van Chelsea terechtkwam’, zei Mount eind 2017 in gesprek met VI. ‘Mijn vader zei destijds: “Zoon, besef je wel dat Terry de enige jeugdspeler is die in de afgelopen twintig jaar het eerste elftal heeft gehaald?” Hoe ik reageerde? Dan ben ik de volgende, zei ik.’

Het tekent de persoon Mount. Ambitieus, gretig, professioneel en natuurlijk talentvol. Misschien nog wel het belangrijkste is dat hij zich ook bewust is van het talent dat hij bezit. Dat hij daar voorzichtig mee moet omgaan, want als voetballer kan een misstap desastreuze gevolgen hebben. Mount leeft voor de sport, al van jongs af aan. Als tiener geen feestjes voor hem. Vroeg uit bed, hij moest immers de volgende dag weer voetballen. En daar draaide uiteindelijk alles om. Hij moest en zou slagen bij Chelsea.

DERBY COUNTY

Om dat doel te bereiken, was na Vitesse Derby County de volgende noodzakelijke stap in zijn carrière. Werken met Lampard, de manager die in de toekomst de gedoodverfde kandidaat was om aan het roer te staan bij Chelsea. Misschien wist Mount het met voortschrijdend inzicht. De middenvelder bewees zich vorig seizoen vrij snel bij Lampard, die in hem de vaste nummer 10 van zijn selectie zag. En hoewel Mount twaalf duels moest missen vanwege blessureleed, speelde hij in totaal 44 keer mee. Daarin scoorde hij elf keer en gaf hij zes assists. Geen bijzonder indrukwekkende statistieken, maar dat Lampard een fitte Mount altijd opstelde, zei eigenlijk wel genoeg.

De oplettende kijker van het Eredivisie-voetbal weet al wat Mount zo goed maakt en die kwaliteiten kwamen ook bij Derby County tot uiting. De middenvelder zorgt continu voor dreiging, krijgt het voor elkaar om bijna altijd vrij te staan, kan medespelers lanceren en heeft een goed schot in de benen. Een plaag voor menig verdediger, wat ook te zien was in wedstrijden waarin Mount meedeed. Zodra hij aan de bal kwam, zag je enige angst bij de meeste verdediger. Dat onvoorspelbare, niet weten wat Mounts volgende zet zou worden, maakte hem voor velen ongrijpbaar.

In april liet hij zichzelf in optima forma zien in de thuiswedstrijd tegen het noodlijdende Bolton Wanderers. Eerst een combinatie met spits Martyn Waghorn en de afronding voor doelpunt nummer één. De tweede volgde na rust toen Mount Tom Lawrence wegstuurde op de linkerflank. Met een lage pass kreeg hij de bal terug. Aanname met de voet, afmaken met het hoofd. Als kers op de taart kreeg Mount in de slotfase een cadeautje van Ashley Cole. De middenvelder hoefde de splijtende pass enkel nog binnen te schieten. 4-0, hattrick Mount.

Lampard kon bij Derby County zijn geluk al niet op met Mount in zijn elftal. De manager zei vorig seizoen al dat hij er zeker van was dat de middenvelder het zou gaan maken bij Chelsea, terwijl tal van Europese clubs interesse in hem toonden. ‘Ik kan met zekerheid zeggen dat hij een geweldig seizoen achter de rug heeft, waarmee hij echt een trede is geklommen op de ladder. Zijn goede spel inspireert de anderen om hem heen ook. Ik denk dat hij terugkeert bij Chelsea en daar uitgroeit tot een waardevolle speler. Hij heeft er alles voor in huis, zowel binnen als buiten de lijnen. Het is een genot om met hem te werken, zoals alle spelers dat dit seizoen geweest zijn.’

CHELSEA

Daarmee leek er voorlopig een einde te komen aan de samenwerking tussen Mount en Lampard, maar niets bleek minder waar. De clubleiding van Chelsea besloot namelijk om al na een jaar afscheid te nemen van manager Maurizio Sarri en Lampard kwam uit de bus als topkandidaat om hem op te volgen. Dat gebeurde ook. Nog geen jaar na het officiële begin van zijn trainerscarrière stapte de voormalig middenvelder over naar zijn oude liefde, de club die hij tussen 2001 en 2014 diende als speler. Dat betekende overigens niet meteen een weerzien met Mount, aangezien nog niet duidelijk was wat de club met de speler van plan was. Wat de middenvelder wel hielp, was dat Chelsea door het transferverbod van de FIFA geen spelers mocht aantrekken in de zomerse transferperiode. Aangezien er een compleet leger aan huurlingen terugkeerde, kon de Londense club daaruit kiezen.

Slechts een enkeling overleefde de schifting. Tammy Abraham krijgt tot nu toe van Lampard een kans in de aanval na een verhuurperiode aan Aston Villa en daarvoor Swansea City. Verdediger Fikayo Tomori, niet geheel verrassend vorig seizoen ook verhuurd aan Derby County, mag ruiken aan het echte werk en Mount strijdt op het middenveld om een plek. Lampard geeft Abraham en Mount het vertrouwen, onder andere met basisplaatsen in de oefenwedstrijd tegen Barcelona die met 1-2 wordt gewonnen. Chelsea maakt van de nood een deugd.

‘Mason heeft hier hard voor gewerkt’, zei Lampard aan het einde van de voorbereiding op de clubsite van Chelsea. ‘Ik ben erg blij met hoe hij zich laat zien. Hij krijgt speeltijd, maakt echt deel uit van de groep. De andere spelers zien ook wat hij kan en dat Mason een speler met karakter is. Ik ken hem al uit de jeugdacademie, een energieke middenvelder met veel kwaliteit aan de bal, die voor dreiging kan zorgen en kan scoren. Mason heeft de juiste mentaliteit, ook dat is een van zijn sterkte punten.’

KRITIEK

Als je eenmaal bij de hoofdmacht van Chelsea hoort, heeft iedereen een mening over je en wordt ieder foutje onder een vergrootglas gelegd, merkte ook Mount na zijn eerste officiële wedstrijd voor de club. Chelsea werd met een 4-0 nederlaag naar huis gestuurd door Manchester United. Een deceptie voor de Londenaren. Direct klonk er kritiek, bijvoorbeeld van José Mourinho. De voormalig manager van Chelsea begreep niet dat Lampard jongens als Mount opstelde. ‘Ik kies het beste team zonder te kijken naar leeftijd. Als jonge spelers mij op de training hebben laten zien wat ze kunnen, verdienen ze een kans. Mount ook. Ik ben er echt niet bang voor om jonge spelers voor de leeuwen te gooien. Dat is belangrijk voor Chelsea.’

Lampard beschermde Mount en de andere talenten, die een week later het passende antwoord gaven. Tegen Leicester maakte hij ondanks een teleurstellend gelijkspel op eigen veld (1-1) zijn eerste doelpunt van het seizoen. Zes dagen daarna was het weer raak. Mount, nu linkshalf in een 4-3-3 met de punt naar achteren, maakte na 18 minuten de 1-2 voor Chelsea op bezoek bij Norwich City. Met dank aan twee goals van Abraham wonnen de bezoekers met 2-3. De jeugd kreeg de kans en greep die aan, met beide handen. Als jeugdspeler doorbreken bij Chelsea. Met hard werken en een beetje geluk kan het.

Sturing volgt Mount ondertussen op de voet. ‘Dit is natuurlijk fantastisch. Mason komt nu in de volgende fase. Hij zit bij het eerste, hij krijgt de kans, nu moet hij er blijven. Dat is een nog moeilijkere fase dan aan de top komen. Ik geloof zeker dat hij nog gaat groeien. Het is ook mooi om te zien dat hij de eerste speler is die via Vitesse het eerste van Chelsea haalt. De clubs gaven hem een podium, dan is het aan hen om zich te laten zien. Waarom hij wel slaagde en anderen niet? Dat verschilt per persoon. Het is een combinatie van talent en karakter. Ik blijf Mason volgen, vind het prachtig om te zien. Toen hij al na zeven minuten scoorde tegen Leicester City, geweldig. Leuk ook dat hij binnenkort met Chelsea tegen Ajax speelt, dan kan ik hem weer aan het werk zien.’

Met de Engelse nationale ploeg jaagt Mount op zijn volgende missie. ‘In 2022 wordt het WK toch in Qatar gehouden?’, vroeg Mount zich al in zijn tijd bij Vitesse in gesprek met VI af. ‘In Engeland is er het project Twenty-Twentytwo. We willen dat jaar koste wat het kost wereldkampioen worden. Het is mijn droom de Engelse nationale ploeg te halen. Ik ben dan 23 jaar en heb hopelijk de juiste vervolgstappen gezet. In een ideale wereld word ik dan wereldkampioen met Engeland.’