15 april 2020 In de media

Deze Duitse laptopdirecteur gaat Vitesse leiden

Een van de oudste clubs in de eredivisie nam een revolutionaire beslissing, Vitesse legt de toekomst in handen van een relatief jonge exponent van de nieuwe Duitse generatie.
Geen laptoptrainer, wel een laptopdirecteur. Een van de eerste en belangrijkste beslissingen die Johannes Spors moet nemen, gaat over de toekomst van de huidige trainer Edward Sturing.

Een glazen randloze bril, de kraagjes van de blouse over zijn pull over aan. Zo zagen ze hem regelmatig zitten langs het trainingsveld van HSV. Observerend hoe trainer en spelers hun werk deden, de dertiger Johannes Spors deed dat dan het liefst alleen op een stoel bovenaan de kleine tribune. De kadermaker moest zorgen dat de selectie op orde was. Hij moest met zijn ervaring en expertise HSV met de juiste spelers terug moeten brengen naar de Bundesliga, geen geringe taak. Een missie waarin hij uiteindelijk ook niet zou slagen. In de havenstad werd de tweede divisionist gevolgd door een leger van journalisten, die natuurlijk altijd benieuwd waren naar namen van eventuele versterkingen. Maar als de niet bepaald mediageile technische man dan eens een keer een naam voor kon leggen, volgde slechts een bijna verbaasde blik.

Spors staat bekend als de man die Timo Werner naar Leipzig haalde

Namen komen pas aan het einde van een lang onderzoek van videobeelden en uitputtende data. Dan begint pas het werkelijke werk. De speler helemaal ontleden, live bekijken en alle mogelijke verrassingen uitsluiten. Bij onze Oosterburen staat hij bekend als de man die de huidige Duitse international Timo Werner naar Leipzig haalde. Een voltreffer. Keer op keer was hij naar Stuttgart afgereisd om die spits aan het werk te zien. Het gevolg van de denderende data, die veel malen beter waren dan wat je met het blote oog zag. Spors is er dan ook een van wat zo vaak ietwat denigrerend de laptopgeneratie wordt genoemd. Intussen is het bijna een Geuzennaam, resultaten liegen namelijk niet. Hij zou zo uit de film Money Ball kunnen stappen. Navigerend op data, altijd in de analyse, niks geen fingerspitzen, kortom een vernieuwer en daarmee in Nederland al bij voorbaat verdacht.

Maar niet in Arnhem dus, waar nu juist wordt geanticipeerd op vernieuwing. Op een van de vele nieuwe gezichten uit de nieuwe Deutsche Welle. Nog tijdens zijn studie Sportwetenschappen begon hij zijn loopbaan bij een van de snelst opkomende clubs in Duitsland: 1899 Hoffenheim. Hij was integraal onderdeel van het ongelooflijke verhaal van het dorpsclubje dat uitgroeide tot Champions League-deelnemer. Een verhaal dat toevallig deze week nog mooi opgetekend staat in dit medium. Niet via hem, een man achter de schermen, daar waar hij zich ook het meest thuis voelt. Praten over wat hij doet, ziet hij als andere clubs onnodig wijzer maken, vertelde hij recent nog bij een van zijn spaarzame mediaoptredens.

Ook nu wil hij niet praten. Later als het leven weer enigszins normaal is geworden. Het was hoe dan ook op zijn minst een verrassende keuze van Vitesse, dat op zoek is naar vernieuwing. Naar iemand die het verschil kan maken. Een man die in Nederland niet te vinden was. Algemeen directeur Pascal van Wijk was snel overtuigd na de eerste gesprekken en heeft het over een ‘ambitieuze en moderne technisch directeur.’ Een man van de nieuwe Duitse school ook: ‘Een td die ervaren is in het toepassen van hedendaagse middelen zoals datagebruik en die zowel voetbaltechnisch als wetenschappelijk onderlegd is. Vanzelfsprekend hebben we ook de Nederlandse markt bekeken, maar Johannes is de best passende kandidaat. Vernieuwend en vooruitstrevend. We willen stappen vooruit maken en daarvoor is durf nodig. We zien in Johannes die gedreven en moderne professional. Daarnaast staat hij voor innovatie en neemt hij een vernieuwend netwerk, manier van werken en internationale ervaring met zich mee.’

Zijn CV doorbladerend zien we een man die al vanaf zijn twintigste nauw betrokken is geweest bij innovatieve projecten, die symbool staan voor de nieuwe Duitse school. Spors is geen man uit de kleedkamer. Geen gebruinde vent met een opvallend horloge. Geen Alfa – maar een Beta-man. Een voetbalnerd die een groot deel van zijn leven heeft besteed aan het bekijken van spelers. In totaal werkte de inmiddels 37-jarige Spors bijna tien jaar bij Hoffenheim als video-analist en als Hoofd Scouting. Andere tijden, hoe snel de ontwikkelingen gaan blijkt wel als je weet dat Spors destijds nog apetrots op zijn unieke archief met zelf gebrande DVD’ s van interessante spelers was.

In december 2015 maakte hij de overstap naar het nog ambitieuzere RB Leipzig. Ook al zo’n club die de gevestigde orde aan ging vallen. Niet met woorden, maar met een uitgekiende strategie waarbij een speelstijl werd ontwikkeld, waar aan de hand van data de juiste spelers bij gezocht werden. Het lijkt dan ook evident dat de huisstijl van Vitesse -aanvallen, initiatief nemen- intussen veel verder wordt uitgewerkt. Bij die stijl zoek je in de ideale wereld dan een trainer en spelers. In Leipzig was hij verantwoordelijk voor de gehele scoutingafdeling. Spors haalde onder meer de huidige PSV-aanvaller Bruma naar Leipzig en maakte ook daar de promotie naar de Bundesliga mee.

Na twee jaar in Leipzig stapte hij begin 2018 over naar Hamburger SV, waar hij meer verantwoordelijkheden en ontwikkelkansen kreeg. Een stap terug waar hij in de officiële verklaringen een mooie uitdaging zag. Niet zo vreemd overigens, want HSV is dan wel geen RB Leipzig maar is ondanks de degradatie een aantal jaren geleden nog steeds een van de grootste clubs van Duitsland. In Hamburg werd hij verantwoordelijk voor transfers, de scouting en alle analisten. We vinden een van zijn spaarzame interviews vlak na zijn aantreden, waarin we wat beter zicht krijgen op zijn visie. Intussen werkt hij zoals zovelen met Wyscout en InStat, ‘Daar kun je heel snel recente beelden zien van spelers overal ter wereld. Er is echt geen land waar we ze niet kunnen kijken, als ik zou willen zou ik ook de Filipijnse competitie kunnen doorlichten’

Het is niet veel anders dan bij bijvoorbeeld AZ. Met dat verschil dat de digitale weg langer wordt bereden en gezien wordt als veel efficiënter dan live scouten. Naast de videanalyses hoort ook het data-scouten in zijn ogen bij het digitale scouten, ‘via externe kanalen en eigen analyses kun je zo al veel informatie verzamelen. Pas als zowel video en data-analyses positief zijn, ga ik over op live scouten, voor mij is scouten voor 95 procent uitsorteren, dat gaat digitaal gewoon veel sneller.’ De sleutel van dat scouten is niet te lang te treuzelen, niet te detailverliefd worden. Pak je niet op tijd door, kan een ander je voor zijn. ‘Aansluitend gaan we de kandidaat in alle facetten van zijn spel analyseren, centraal daarbij staat de mentaliteit. De analyse van die mentaliteit neemt vele tijd in beslag en wordt steeds verder geïntensiveerd. Daarbij worden ook de Facebook en Instagramaccounts van de beoogde kandidaten bijvoorbeeld uitgeplozen.’

De opdracht was even duidelijk als haalbaar; promoveren. Dat lukte niet en dan ben je weg bij een club als HSV. En het precieze waarom doet er dan niet toe, Verkeerde man op de verkeerde plaats. Het doet een beetje denken aan de exercitie van Pepijn Lijnders bij NEC. Hij was al gewogen en te licht bevinden voordat hij überhaupt ook maar een fractie van zijn ideeën had kunnen implementeren. Lijnders zal waarschijnlijk nooit van zijn leven ergens halverwege het seizoen instappen. Dan speel je nooit met wit. Er is bij clubs vaak geen lange termijn zonder korte termijn. Wil je direct resultaat dan moet je niet iemand aanstellen die de hele organisatie wil opbouwen en beter maken. Dan kun je beter een cowboy halen die precies weet hoe je zo snel mogelijk resultaten haalt. Wil je een cultuurverandering dan moet je accepteren dat dit niet direct gepaard zal gaan met overwinningen.

Vitesse heeft wat dat betreft niet bepaald een mooi trackrecord. De ene na de andere technisch directeur wisselde de afgelopen jaren af. Ieder met zijn eigen visie. En ook in de keuze voor trainers viel weinig lijn te ontdekken. Een speelstijl was er dan wel op papier, maar de vraag of bijvoorbeeld Leonid Slutsky die ooit gezien heeft is niet eens zo’n rare. Feit is dat het eerste elftal van Vitesse jaren niet zo heeft gespeeld als er in de blauwdruk van de club te lezen staat. Laat staan dat spelers gescout en geanalyseerd werden op hun geschiktheid bij dat systeem. Bij Vitesse kon van de ene op de andere dag Keisuke Honda gewoon in het veld komen te staan. En zowel het transferbeleid als de tastbare talenten uit de jeugd academie was er van veel coherentie weinig sprake.

Het eerste wat Spors dan ook wil is een duidelijke identiteit. Wat is Vitesse, wat wil Vitesse. Hoe zien we onze club? Hoe willen we spelen? Welke spelers passen daarbij? Welke trainer past daarbij? Welke hoofd opleidingen? De vergaderruimte zal veel geboekt worden, zoveel is zeker. Communiceren is in zijn ogen de sleutel tot alles. Pas als die definitie van wie je bent en wat je wil echt scherp is, kan je in zijn ogen gaan kijken naar wat je nodig hebt. Dat daarbij meerdere transferperiodes nodig kunnen zijn om tot een organisch geheel te komen is daarbij in zijn ogen vrij normaal. Een team is geen statisch geheel, gaandeweg ontstaan nieuwe inzichten. Vergaderen, overleggen, ontwikkelen. Maar wat hij vooral nodig zal hebben is rugdekking.

Na het drama met Slutsky en het vertrek van Mo Allach moesten de meubelen dit seizoen gered worden door Edward Sturing. Zijn contract loopt nog tot juli, maar bronnen in Arnhem laten er weinig twijfel over bestaan dat zijn dagen als hoofdtrainer geteld lijken (NB: deze informatie is onjuist. Sturing heeft nog een doorlopend contract bij Vitesse;  Redactie). Vitesse wil met Spors -wederom- de weg naar de toekomst inslaan en kwam daarbij net als PSV uit bij een exponent van de nieuwe Duitse school. Na gesprekken mat directeur Pascal van Wijk volgde er ook een uitgebreid onderhoud met eigenaar Valeri Oyf. Bij Vitesse begint hij nu voor het eerst als technisch directeur en dus zal zijn eerste belangrijke beslissing het aanstellen van een trainer zijn. Volgens een gelouterd technisch directeur als Martin van Geel meteen de belangrijkste beslissing die een td moet maken. Dat het contract met de huidige trainer afloopt, komt daarbij niet slecht uit.

Dus wordt er al volop gekeken naar kandidaten maar kent Spors een lastige start. Ergo hij is nog amper op Papendal geweest. Bij Vitesse weet niemand wat het budget is volgend jaar, mensen met aflopende contracten in de jeugd en op kantoor hadden al te horen gekregen dat ze niet meer terug hoefden te komen. Inmiddels is er een aanvraag de deur uit naar de overheid voor werktijdverkorting en is er intensief contact met de eigenaar over de huur voor Gelredome. De buren van NEC hebben al lang uitstel gekregen van betaling. En zo zijn er wel meer clubs, die wel dingen hebben kunnen regelen. Vooralsnog houdt de verhuurder zijn poot stijf. Hoe het verder gaat weet niemand en in Arnhem wachten ze rustig en ongerust af over het verdere verloop van de coronacrisis.

Sturing

Vragen te over. Ook voor Spors. Wat als er in de zomer doorgespeeld gaat worden? Dan zou het logisch lijken die klus door Sturing en zijn mannen af te laten maken. Is er straks überhaupt nog wel budget voor de beoogde trainer? Met die gedachte in het achterhoofd is het handiger de kaarten nog even tegen de borst te houden, voor je het weet heb je een probleem met de huidige trainer. Een man die straks misschien wel weer hard nodig is. En zo zijn er veel meer vragen natuurlijk. De eigenaar heeft een tijd geleden al duidelijk gemaakt dat de Bulgaarse huishouding van Vitesse echt genormaliseerd moet worden. In dik tien jaar 150 miljoen bijleggen, is nou ook weer niet de bedoeling. Dus meer inkomsten en minder uitgaven was sowieso al de lijn die ingezet was. Maar nu zijn er helemaal geen inkomsten.

Grote transfers lijken ook niet in de maak. Intussen loopt deze zomer meer dan de helft van de aanvallende productie gratis de deur uit. Tim Matavz en Bryan Linssen hebben aflopende contracten en leveren nul euro aan transferinkomsten op. De ruimte die door het wegvallen van hun salarissen ontstaat is bij lange na niet genoeg om bewezen gelijkwaardige vervangers te halen. De belangrijk gebleken doelman Remko Pasveer denkt nog na over zijn toekomst terwijl Julian Lelieveld de aanbieding van Vitesse naast zich neerlegde en dus ook gratis de deur uit lijkt te gaan lopen. Tel daarbij op een aantal huurlingen in de selectie en bedenk je dan dat Spors voor het eerst begint als technisch directeur. Veel succes.

Spors heeft geen toverstokje en was natuurlijk op de hoogte van de situatie toen hij een kleine maand geleden zijn geloofsbrieven neerlegde, waarschijnlijk ook niet wetende dat de (voetbal)wereld maanden tot stilstand zou komen: ‘Met mijn eerder opgedane ervaring en het ruime takenpakket bij HSV heb ik een fundament gelegd voor mijn toekomst als technisch directeur. Ik kijk er nu naar uit om mijn visie en ideeën bij Vitesse te implementeren. In de gesprekken is de ambitie duidelijk uitgesproken. We willen structureel meespelen om Europees voetbal. Vitesse zie ik als een club met veel mogelijkheden en uitstekende faciliteiten. Ik ga mijn hele hebben en houden geven om samen met de club de volgende stappen te zetten.’

Dat geloven we graag. De verbintenis tot en met 2023 indiceert dat het Vitesse menens is met de vernieuwing. AZ is een voorbeeld van wat structuur en strategie op kunnen leveren. Doordat de nieuwe td niet alleen meteen kan bepalen wie de trainer gaat worden maar ook nog eens op zoek is naar een vervanger voor hoofd opleiding Aloys Wijnker, kan hij direct belangrijke piketpalen slaan. Na zijn eerste twaalf dagen onder contract bij Vitesse komt de rook al uit zijn laptop. Voor het verdere verloop van de corona crisis bestaan geen data. Over hoe straks op te starten bestaan geen handboek.

Nou heeft ieder nadeel zijn voordeel, wist onze voetbalvader Johan Cruijff. En hoe weinig er ook te voorspellen valt, mogen we er met zijn allen toch echt wel vanuit gaan dat er ergens ooit weer een dag komt dat we weer gaan voetballen. En die dag zal voor elke supporter, speler, trainer en technisch directeur voelen als dag nul. Ground zero. De dag dat we weer kunnen gaan bouwen. Dan kan Vitesse zich gaan vernieuwen en is het gedaan met de luwte.

VI / Foto’s SV

Hoofdsponsor: