Engelse fan wil weer staan

Zittend naar voetbal kijken? Voor Aston Villa-supporter Stuart Young is het ondenkbaar. ‘Ik heb altijd gestaan. Je voelt je vrijer en het is gezelliger. Sterker, als ik een Villa-wedstrijd op televisie volg, kan ik niet blijven zitten.’

Al meer dan tien jaar betaalt de 26-jarige bergen geld voor een kuipstoeltje in Villa Park, om er alleen tijdens de rust gebruik van te maken. En hij niet alleen. ‘De meeste fans om mij heen staan, we weten gewoon niet beter.’

Dit sentiment is doorgedrongen tot in de bestuurskamer, want Aston Villa is de eerste club uit de Premier League die pleit voor het herinvoeren van staanplaatsen. Staan op de tribunes is taboe in het Engelse topvoetbal sinds de ramp vsn Hillsborough, Waarbij 96 fans werden doodgedrukt op een staantribune. De supporterswetuit het rampjaar 1989 bepaalde dat stadions in de twee hoogste divisies vanaf 1994 alleen nog zitplaatsen mochten hebben. Veiligheid ging boven een bruisende sfeer.
Pogingen om, naar Duits model, veilige staanplaatsen in te voeren, zijn steevast gestuit op bezwaren van de regering, de politie en met name de nabestaanden van de Hillsboroughtragedie.

De praktijk is anders. ‘De staanplaatsen zijn afgeschaft, het staan niet’, zegt Peter Daykin van de Safe Standing Campaign van de Engelse supportersfederatie. ‘Wekelijks staan duizenden supporters, zeker in de vakken voor de bezoekers. In het begin is geprobeerd de zitplicht te handhaven, maar dat werkt niet. Zelfs op de beroemde ‘Spionkop’ van Liverpool staan supporters.’ Als dat de praktijk is, moet volgens Daykins het staan zo veilig mogelijk worden gemaakt. ‘Ervaringen in het buitenland en bij andere sporten bewijzen dat het kan. Het mooiste voorbeeld is Borussia Dortmund, waar duizenden fans veilig op ‘De Gele Muur’ achter het doel staan. Ze leunen op ‘rail seats’, hekken met ingebouwde klapstoeltjes. Dat is superveilig.’

Na Aston Villa hebben ook PremierLeagueclubs als Swansea City, West Ham United en Sunderland interesse getoond om het staan weer in te voeren. In Schotland, Waar veranderingen altijd iets eerder plaatsvinden, is zelfs de bond een voorstander. Het is niet alleen een tegemoetkoming aan fans, maar ook een manier om de capaciteit te vergroten en goedkopere kaartjes op de markt te brengen.
Er is een wetswijziging nodig, dus de clubs zijn afhankelijk van de politiek. De conservatief- liberale regering wil er nog niets van weten. Maar in het parlement groeit het enthousiasme. Labour-afgevaardigde Roger Godsiff heeft 6a collega’s overgehaald een motie voor staanplaatsen te tekenen. ‘Het is raar dat je staand mag kijken naar paardenrennen, rugby en popconcerten, maar niet naar topvoetbal.’

Op de achtergrond speelt volgens hem het verlangen van de Premier League de prijzen zo hoog mogelijk te houden. ‘Dat kunnen ze alleen verantwoorden met zitplekken.’ Het veiligheidsargument noemt hij achterhaald. ‘We weten nu dat ‘Hillsborough’ is veroorzaakt door een onveilig stadionontwerp en nalatig handelen van de politie.’ De politie is officieel tegen een terugkeer van de staanplekken, maar agenten die ervaring hebben met voetbal stellen zich genuanceerder op. West-Midlands korpschef Steven Graham, die toezicht houdt op thuiswedstrijden van Aston Villa en Birmingham City, ziet geen problemen. Hij wijst op de vele camera’s die in de stadions hangen om relschoppers snel op te sporen. Volgens Daykin, Sunderland-supporter, is de trend onomkeerbaar. ‘De fans zijn voor. Ook zij die zitten. Het herinvoeren van staantribunes biedt keuzevrijheid. Sommige clubs, zoals Tottenham, richten nu al sta-vriendelijke plekken in zonder daar ruchtbaarheid aan te geven. Het moet allemaal stiekem gebeuren, dat is typisch Engels.’

Villa-fan Young is sceptisch. ‘Hillsborough ligt nog te gevoelig.’ Young staat op het punt naar Bradford City af te reizen. ‘Ik durf wel te voorspellen dat alle 4.500 Villa-fans zullen staan. Heb je ooit geprobeerd zittend te zingen?’

Volkskrant / Foto’s SV