Exclusief: Merab Jordania: De wereld ligt open
Als Oost-Europese investeerder kocht hij in een klap heel Vitesse op. De ambities van de Georgische zakenman zijn ongekend groot. Maar wie en wat gaan er schuil achter de voormalige profvoetballer, ex-bondscoach en president van de Georgische voetbalbond?
In een exclusief interview met Telesport onthult Jordania welke vermogende vrienden tot zijn netwerk behoren en hoe hij in staat zal zijn Vitesse uit te bouwen tot een topclub.
In de jeugdopleiding van Yitesse/AGOVV voetbalt binnenkort een kleine Jordania. De 13-jarige Levan, zoon van Vitesse's nieuwe eigenaar Merab Jordania, gaat deel uitmaken van de academie. Vader Merab vertelt met een trotse glimlach dat de jongste van zijn twee zonen op dezelfde positie speelt als hii zelf vroeger. „Aanvallende middenvelder", zegt Jordania. Zijn zoon, die ook in Zwitserland en Georgië al in jeugdelftallen actief was, is rechtsbenig, zelf was hij als profvoetballer tweebenig.
Zijn oudste zoon Kachi (16) zit in Engeland op een kostschool. Aan de opvoeding en scholing van zijn twee jongens hecht Jordania veel waarde. Sinds de scheiding wonen de kinderen bij hem. Jordania komt zelf uit een warme familie en probeert om die reden het gezin zoveel mogelijk in Arnhem in zijn buurt te hebben. „Mijn vader was vroeger, net als ik, profvoetballer bij Dinamo Tbilisi. Mijn moeder was huisvrouw. In de oude Sovjet- Unie waren voetballers dankzij de communistische leiders gerespecteerde staatsburgers. Het gaf het gezin een bepaalde status. Mijn hele leven stond van jongs af aan in het teken van topsport. Ons gezin was niet groot. Ik heb een zus, met wie ik nog altijd heel close ben. Zij helpt ons nu ook met het settelen in Nederland, met het vinden van een huis en een school voor mijn jongste zoon", zegt hij.
Op zijn 31e zette Jordania een punt achter zijn actieve voetbalcarrière. Toen eind jaren negentig het communisme verdween, werd Jordania eigenaar en president van Dinamo Tbilisi, dat een van de populairste clubs in de voormalige Sovjet-Unie was. „Ik heb veel geluk gehad", vindt hij zelf. „Ik ben er op het juiste moment ingestapt. Er was veel economische vrijheid. Maar ik had ook het geluk dat ik kon werken met een zeer getalenteerde generatie Georgische voetballers. Denk aan de Arvelad zes, Kinkladze, etcetera. Ze groeiden onder mijn leiding uit tot sterren. Dinamo won in die zeven, acht jaar alle landstitels en bekers."
Van jongs af aan was Jordania ook al lid van verschillende UEFA- commissies. Hij deed er, naar hij zegt, grote ervaring op in het internationale voetbal. Hij bracht veel tijd door in Zwitserland en kreeg te maken met invloedrijke bestuurders en kopstukken als Platini, Beckenbauer, Michels, Facetti en Brooking.
Naast zijn loopbaan als profvoetballer was hij ook nog een ijverig student. De nieuwe beleidsbepaler van Vitesse is afgestudeerd als ingenieur bouwkunde aan de Universiteit van Tbilisi. Toch was zijn carrière niet een lange aaneenschakeling van hoogtepunten. In 2003 en 2005 belandde hij, zo zegt hij zonder eromheen te draaien, achter de tralies. De tweede keer wat langer dan de eerste keer (een maand, red.).
Jordania legt zijn kant van het verhaal geduldig op tafel. „Na de omwenteling vroeg de nieuwe regering mij af te treden als voorzitter van de Georgische bond, zodat zij hun eigen mensen op deze strategische plek konden posteren." Daaraan gaf hij geen gehoor, waarna Jordania op alle mogelijke manieren onder druk werd gezet. De aanklacht tegen hem was 'belastingontduiking'. Toen dat niet kon worden bewezen, werd hij vrijgelaten.
In 2005 werd een tweede poging gedaan om hem klem te zetten. „Ook toen konden de aanklachten niet hard worden gemaakt. "Toch had de hele affaire er wel ingehakt. „Ik vond het een pijnlijke ervaring."
Net zoals ik de verhalen pijnlijk vind dat mijn geld niet schoon zou zijn. Ik had toen niets te verbergen en nu ook niet." In zijn papieren en persoonlijke documenten, zo zegt hij, is ook niets terug te vinden van de gevangenschap van destijds. „Ik ben volledig vrijgesproken van de beschuldigingen."
Hoe is de relatie met de autoriteiten in Georgië nu?
Jordania: „We hebben een goede, professionele relatie. Dat blijkt ook wel uit het contracteren van Georgische spelers. Dat kan niet zonder hulp van de bond. Ik zal nooit vergeten waar ik vandaan kom en wil mijn land op alle mogelijke manieren blijven helpen."
Staat u model voor de ware Georgiër?
„Ik hoop het. Georgiërs zijn warme mensen en ze zijn getalenteerd op vele gebieden. Het is een land met vier miljoen inwoners, met prachtige bergen en de Zwarte Zee. Het is er lang niet zo koud als in Rusland en de meeste vrouwen werken niet buitenshuis. De vrouw zorgt voor het gezin. Omdat Russen en Georgiërs meer dan twee eeuwen samen hebben geleefd, is er een nauwe verbondenheid. Die is nog steeds voelbaar."
U bent nu in Nederland. De fans van Vitesse hebben al hun hoop op u gevestigd. Kunt u verzekeren dat u hier langer zal blijven dan een of twee jaar?
„Ik ben heel serieus. Ik ga hier niet voor niets met mijn gezin wonen en heb een grote drang om de taal te gaan leren."
Heeft u voldoende geld om Vitesse te blijven steunen als u in de komende drie jaar geen prijs wint?
„Ja, absoluut."
Ajax en PSV hebben een begroting tussen de 50 en 60 miljoen euro. Zelfs daarmee wonnen ze vorig seizoen de titel niet. Kunt u vertellen hoe uw organisatie en filosofie in elkaar steekt? En wie zorgen er voor financiële steun?
„Ik moet eerst uitleggen dat ik in 1974 verliefd ben geworden op het Nederlandse voetbal. Johan Crui jff was mijn jeugdidool. Vanaf die tijd wist ik dat ik naar Nederland wilde. Ik heb eerst geprobeerd hier als speler een contract te verdienen, dat is niet gelukt. Nu doe ik het met Vitesse als club. Mijn visie draait niet alleen om geld maar om het ontwikkelen van jong talent tot topspelers en persoonlijkheden in de voetbalwereld. Met alleen een groot budget kun je niks bereiken. Voor mijn manier van werken is een groot netwerk veel meer van belang. Dat netwerk heb ik over de hele wereld, inclusief Zuid-Amerika. De beste plaats om jong talent te ontwikkelen is in mijn ogen de Nederlandse competitie. Hier krijgt talent nog echt een kans. Daarom blijft de academie van Vitesse/ AGOVV ook een pijler onder ons beleid en wil ik de trainingsaccommodatie aanzienlijk verbeteren. Het neemt niet weg dat ik bereid ben te investeren. Als je opbouwt, moet je soms dure spelers aantrekken om het proces van een impuls te voorzien.
Hoeveel ik wil investeren? Zoveel als nodig is. Daarbij kan ik ook een beroep doen op mij n vrienden. Zonder hulp van vrienden en relaties kom je nergens. Dat geldt voor het voetbal en voor het dagelijks leven. Ik ben er trots op dat ik een hechte vriendenkring heb opgebouwd, bestaande uit mensen die succesvol zijn in wat zij doen. Alex Chigirinsky (multimiljonair, red.) is een jeugdvriend. We zijn even oud, komen allebei uit Georgië, belandden eindjaren negentig allebei in Moskou en hebben dezelfde interesses. Alex is een van de meest gerespecteerde zakenmensen in Rusland. Hij is van onbesproken gedrag. Ik kan gebruik maken van diverse relaties en daardoor ook van bijzonder goede condities bij het verkrijgen van spelers. In het geval ik het nodig heb, kan ik op de financiële ondersteuning van Alex rekenen. Maar ik heb in de eerste plaats mijn eigen wereld en eigen mogelijkheden. Ik ben en blijf ook de enige en honderd procent aandeelhouder van Vitesse."
Gaat u Vitesse op dezelfde manier runnen als Roman Abramovich Chelsea leidt?
„Ik ben er trots op dat ik een van de vrienden van Roman Abramovich ben. Die vriendschap hebben we al meer dan tien jaar. Vroeger was hij lang niet zo gek van voetbal. Nu is hij bezeten van het spel. Ik denk dat dat ook door mij komt, ja. We spreken elkaar veel en zien elkaar regelmatig. Dat gebeurt overal op de wereld. Ik ben ook veel in Londen en bij Chelsea. Dat wordt nu wat lastiger, omdat het programma van Vitesse 'leading' is voor mijn agenda. Maar vrienden zijn, impliceert dat je moeite doet om elkaar te zien. Dat doen wij, want we zorgen dat we altijd tijd voor elkaar maken. Dat plannen we gewoon in. Maar voor wat de vergelijking tussen Chelsea en Vitesse betreft: zij hebben hun manier, wij de onze. Ik hoop in de nabije toekomst ook sportieve resultaten te behalen en daarnaast wil ik van Vitesse een winstgevende club maken. Of dat reëel is? Ja, dat heb ik bij Dinamo Tbilisi ook gedaan."
Kunt u de KNVB en de Nederlandse regering verzekeren dat de financiële bronnen legaal en schoon zijn?
„Ja, dat kan ik en dat heb ik al gedaan. Ik heb mijn advocaten opdracht gegeven om alle boeken open te gooien waar mijn geld vandaan komt en over welke financiële bronnen ik kan beschikken. Het geld is brandschoon. Van mij en van Alex Chigirinsky."
Chelsea heeft veel spelers onder contract. Te veel om ze allemaal in Londen te laten spelen. Gaande fans van Vitesse sommigen in Arnhem zien?
„Chelsea en Roman Abramovich vormen een van de bronnen waaruit we kunnen putten. Het zou naïef zijn om geen gebruik te maken van zulke relaties. De spelers van Chelsea zijn onder zeer goede condities naar Arnhem gekomen. Andere clubs hadden veel dieper in de buidel moeten tasten en hadden minder medewerking gehad. Maar Chelsea is niet de enige club die Vitesse voorziet van spelers. We hebben sinds deze week ook een speler van Arsenal. Omdat er weinig tijd was tot aan het sluiten van de transfermarkt, hebben we het zo opgelost. Maar vanaf nu gaan we het meer op onze manier doen. Ted van Leeuwen (technisch directeur, red.) en ik krijgen tijd om spelers te scouten. De scouting is de basis voor alles. Daarbij zal ik dus zelf ook een rol spelen. Ik geloof altijd mijn eigen ogen. Ik wil spelers graag eerst zelf zien."