Goal Ref en Hawk Eye bewaken de doellijn

De discussies zijn al zo oud als het voetbal zelf. ‘was ‘ie er in, of was er ‘ie niet in?’. Zeker sinds televisiecamera’s de wedstrijden steeds scherper in beeld brachten.

San Frecce Hiroshima tegen Auckland City FC. Niet be­paald een groots affiche. Toch is het een historische wedstrijd. Het openingsduel van hetWK voor clubteams is namelijk de eerste wed­strijd ooit waarin doellijn­technologie wordt ingezet.

1966 was het moment dat dankzij de televisie voor het eerst een wel­haast mondiale polemiek uitbrak over de geldigheid van een treffer.

Geoff Hurst was de man wiens naam onsterfelijk werd door een doelpunt dat nooit een doelpunt had mogen zijn. De Engelsman scoorde tegen Duitsland, in de ver­lenging van de finale van hetWK.

Grensrechter Bakhramov uit de Sovjet-Unie was de gebeten hond.

Decennia lang woedden de discus­sies op de velden, tribunes, en in huiskamers. Steeds luider werd de roep om elektronische hulpmidde­len. Immers, de (financiële) belan­gen in het voetbal werden groter en groter. Maar de leiders van de voetbalbonden wilden er niet aan.

Sepp Blatter van de FIFA niet en belangrijker, de almachtige bejaar­den van de nationale bonden van Wales, Ierland, Engeland en Schot­land al helemaal niet. En juist die vier landen hebben van oudsher de dikste vinger in de pap wan­neer het om veranderingen van de spelregels gaat. Alle vier hebben een zetel in de achtkoppige Inter­national Football Associaton Board (IFAB), dat de regels opstelt en vooral bewaakt.

Nog in het voorjaar van 2010 stel­de de IFAB dat er geen sprake kon zijn van technologische hulpmid­delen in het voetbal. FIFA-baas Blatter steunde zijn mensen volle­dig. Misschien was het daarom wel bittere noodzaak dat uitgerekend in Engeland de discussie over de hulpmiddelen weer volledig los­barstte nadat tijdens hetWK in Zuid-Afrika een prachtige en loep­zuivere treffer van Frank Lampard tegen Duitsland werd afgekeurd, hoewel de bal zeker 40 centimeter over de lijn was geweest. En in En­geland zelf was er ook steeds meer discussie, met als toppunt de FA Cup-finale van 2012, waarin Andy Carrol namens Liverpool met het hoofd scoorde, maar de treffer niet werd toegekend en Chelsea met 2-1 won.

De geesten in Groot-Brittannië wa­ren mede daardoor wel rijp voor een ‘revolutie’ in het voetbal. Afge­lopen zomer was er nog een inci­dent dat waarschijnlijk de doorslag gaf. Tijdens het EK speelde Enge­land tegen Oekraïne. Het gastland verloor met 1-0, maar voelde zich na afloop danig bekocht. Na een uurtje spelen scoorde Marko De­vic, maar de treffer werd onterecht geannuleerd.

Dat toonde meteen het ongelijk van Michel Platini aan. De baas van de Europese voetbalbond UE­FA is ook een fel tegenstander van technische hulpmiddelen bij de ar­bitrage.

Hij voerde enkele jaren ge­leden als alternatief de zogeheten ‘lijnrechters’ in. Twee extra assis­tentscheidsrechters die op de doel­lijn staan, dicht bij het doel. Voor de airmiles van het Europese scheidsrechterskorps een leuke no­viteit, maar ook in de Europese be­kertoernooien bleek het nut van die extra arbiters al zeer beperkt.

En ook de blunder bij Enge­land- Oekraïne toonde die onbe­trouwbaarheid weer eens aan.

Twee weken na dit incident ging de IFAB overstag: in de toekomst zou doellijntechnologie toegestaan zijn.

En nu is het al zover. HetWK voor clubteams in Japan heeft de primeur. Komende zomer, tijdens de Confederations Cup in Brazilië zal eveneens gebruik worden ge­maakt van technische hulpmidde­len. Tot dusverre zijn er twee syste­men goedgekeurd door de FIFA.

Het van het tennis bekende Hawk Eye van Sony en Goal Ref uit Duitsland. In Japan zullen beide systemen om en om gebruikt wor­den. Niet uit te sluiten is dat er bin­nenkort meer systemen op de markt komen die ‘FIFA-proof’ zijn. In totaal hebben zich al ne­gen fabrikanten bij de voetbal­bond gemeld.

KNVB heeft nog geen besluit genomen

In Nederland is nog geen be­sluit genomen over de ingebruikna­me van doellijntechnologie. Uit­gangspunt is wel dat met ingang van komend seizoen de technische hulpmiddelen in de eredivisie ge­bruikt gaan worden. Maar er is nog geen keuze gemaakt voor een van beide erkende systemen.

Ook is een punt van discussie wie er voor de kosten opdraait. Welk systeem ook gekozen wordt, het gaat om een ‘substantieel’ bedrag per stadion. Onduidelijk is wie dat gaat betalen: de clubs, de KNVB of wellicht de Eredivisie CV met de inkomsten uit het tv-contract.

Gelderlander / Foto AFP