Vitesse heeft goudmijn in handen met Milot Rashica
Klagen doet de aanvaller overigens niet. Hij zegt uit te kijken naar weer een Europese krachtmeting. Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar eigenlijk is dit het gelijk van een 21-jarig talent dat deze zomer de lokroep van grote Europese clubs wél kon weerstaan.
Ja, Rashica kon naar het buitenland en ja, hij wilde grote wedstrijden spelen. Maar dat kon volgens hem ook in Gelderland. ‘Europese wedstrijden zijn speciaal. Ik weet dat er voetballers zijn die kippenvel krijgen bij het horen van de Champions League-hymne, maar de Europa League is ook bijzonder’, begint hij. ‘We spelen veel grote wedstrijden. Voor mij is dit toch een beetje mijn Europese debuut. Ik heb in 2015 meegespeeld tegen Southampton in de voorrondes van de Europa League, maar nu zitten we in de groepsfase. Dat is toch anders. Die Europese wedstrijden zijn goed voor mijn ontwikkeling. Eigenlijk ben ik vooral trots op het feit dat we nauwelijks zijn weggespeeld. Tegen Lazio hadden we minimaal recht op een puntje en ook tegen Zulte zat er meer in. Het wordt tijd dat we onszelf gaan belonen. We hebben genoeg complimenten gekregen.’
De meeste pluimen waren voor de Kosovaar, een mannetje van 1 meter 75. Rashica, een traditionele buitenspeler. Snel als het licht, voorzien van twee paardenlongen en een goed rechterbeen. In Stadion Gelredome verdringen de scouts zich al enige tijd voor wat de UEFA op haar website eerder een wonderkid noemde. Napoli, Udinese, Lazio en AC Milan zouden al uitgebreide scoutingsrapporten én een zak geld klaar hebben liggen. Je zou denken dat het enige druk met zich mee zou brengen. Maar niet bij Rashica. Geconfronteerd met alle berichtgeving haalt hij demonstratief zijn schouders op. ‘Ik speel altijd mijn eigen wedstrijd. Ik ga niet anders spelen omdat er misschien meer mensen naar mij kijken. Natuurlijk lig ik in Europa onder een vergrootglas, maar ik ken geen stress. Ik ben nog steeds dezelfde Milot die hier een paar jaar geleden kwam binnenwandelen.’
Vaderfiguur
Dat is niet helemaal waar. Sinds ons laatste interview, in het voorjaar van 2016, is er heel wat veranderd in het leven van de buitenspeler. Destijds was hij nog een tiener, eentje die hardop droomde van het EK 2016 in het shirt van Albanië en filosofeerde over een interlandloopbaan voor Kosovo. Het Zuid-Europese land zat toen nog in de wachtkamer bij de UEFA. De definitieve spelerslijst voor het eindtoernooi in Frankrijk haalde de winger niet, maar inmiddels is hij wel vijfvoudig international voor Kosovo. Sterker nog, Rashica kan in zijn eigen land nauwelijks meer over straat.
Het interview ging destijds met horten en stoten. Reden was zijn gebrekkige Engels. Een erfenis uit zijn jeugd. Rashica was op tweejarige leeftijd het in oorlog verkerende Kosovo ontvlucht. Samen met zijn ouders had hij onderdak gevonden in Albanië. Ze waren dankbaar voor het leven, Engelse les was een luxeproduct. Bovendien vond de buitenspeler voetballen veel belangrijker dan school. Met handen en voeten vertelde hij over zijn komst naar Arnhem. Wat opviel was zijn verwachtingspatroon. Hij dacht vooral minuten te gaan maken in het beloftenteam. ‘Maar alles is in een stroomversnelling terechtgekomen’, constateerde hij trots. In zijn eerste volledige seizoen speelde hij direct 31 competitiewedstrijden. Met acht doelpunten en vijf assists was hij the coming man. Een lijn die hij afgelopen seizoen moeiteloos doortrok. Het handenbindertje miste maar één competitieduel, scoorde twee keer en gaf liefst twaalf assists. Zo werd het talent een gevestigde naam.
Zijn productie mag dit seizoen op het eerste oog dan misschien wat achterblijven (drie goals en twee assists), hij is wel constanter dan vorig jaar. Fraser maakt een diepe buiging voor zijn pupil. ‘Zeker in die eerste fase van zeven wedstrijden in 23 dagen was Milot voor ons wel de speler die het meest opviel. Vorig jaar had hij soms moeite met het volle programma. Een competitieduel, dan de beker en dan weer de competitie. Dat hij zo snel die stap heeft weten te maken, is wel opvallend. En hoe goed mijn fysieke staf ook is, dat is vooral een compliment aan Milot. Hij heeft die stap gemaakt, vooral in zijn hoofd. Had hij eerder zoiets van: Ik heb drie dagen geleden gespeeld, ik ben niet helemaal fit. Nu staat hij er elke wedstrijd.’
Een verklaring heeft de aanvaller zelf niet. Ja, hij is een jaartje ouder, mogelijk wat wijzer en fitter. Maar verder? ‘Ik luister goed naar die man daar.’ De aanvaller wijst in de richting van Guram Kashia. De Georgische aanvoerder schuifelt verderop door de gang. Ze blijken een bijzondere band te hebben. Niet alleen zijn het kamergenoten, ook buiten de club trekken ze veel met elkaar op. De ervaren captain en het Arnhemse kroonjuweel. ‘Ik speel rechts in het centrum en hij staat rechtsbuiten’, begint Kashia. ‘We hebben in het veld dus veel met elkaar te maken. Maar het klopt, we zoeken elkaar op. Milot is een groot talent. Zelf ben ik inmiddels een ervaren speler, ik heb alles in de voetballerij wel zo’n beetje meegemaakt. Ik wil hem helpen waar ik dat kan. We praten veel met elkaar. Over het leven, maar vooral over voetbal. Wat me vooral opvalt, is hoe leergierig hij is. En dat voor iemand van 21…’
Het is niet de eerste keer dat Kashia in de kleedkamer de vaderrol op zich neemt. In het verleden ontfermde hij zich over zijn landgenoten Giorgi Chanturia en Valeri Qazaishvili. De een was een ongeleid projectiel, de ander een tikkeltje introvert. Rashica zit er precies tussenin. Hij is allesbehalve verlegen, maar zal ook niet zo snel zijn kont tegen de krib gooien. ‘Milot is totaal niet arrogant. Hij is eerder een modelprof. Niet eentje die ’s avonds nog even lekker gaat stappen bijvoorbeeld’, aldus Kashia. ‘Hij leeft echt voor zijn sport. Milot is liever thuis bij zijn familie. Dat is best bijzonder op zijn leeftijd. We praten veel en hij neemt echt dingen van me aan. Ik probeer hem te pushen. Dat hij op tijd moet gaan slapen, dat hij nog meer naar de gym moet, beelden terug moet terugkijken en dat hij gezond moet eten. Misschien is dat wel zijn grootste valkuil: Milot houdt van zoet eten. Ik probeer dat te ontmoedigen. Interpreteer dit niet verkeerd, Milot doet niet veel verkeerd. Veel oudere profs zouden van hem kunnen leren. Als hij de absolute top wil bereiken, moet hij alles geven voor zijn sport. Dat hij in zo’n korte tijd zo goed Engels heeft leren spreken, zegt mij heel veel.’
Grote toekomst
Echte talenten laten zich zien in grote wedstrijden. Rashica deed dat eerder al in het Europese treffen met Lazio. Jordan Lukaku, toch niet de minste verdediger op de Europese velden, werd bijkans horendol gedraaid door de Messi van Kosovo. Trainer Simone Inzaghi haalde de Belg zelfs uit voorzorg naar de kant. Donderdagavond heet tegen Zulte Waregem de tegenstander Kingsley Madu. De Nigeriaan krijgt al na twintig minuten zijn tweede gele kaart. Vervolgens krijgt Rashica te maken met Brian Hamalainen. De 28-jarige Deen mag dan als overwinnaar (0-2) van het veld stappen, een lekkere avond heeft hij niet. Zelfs als het bij Vitesse niet loopt, zoals vanavond, is de Kosovaar levensgevaarlijk. Luc Castaignos en Tim Matavz moeten op zijn aangeven scoren en zelf raakt de man op zijn gifgroene schoenen de lat met een kopbal. In een voor het Nederlandse voetbal dramatische avond, dartelt Rashica ouderwets over de rechtervleugel.
Op de hoofdtribune in Gelredome wordt hij nauwlettend in de gaten gehouden. Tal van scouts hebben hun weg naar Het Grootste Theater van Nederland wederom gevonden. Vorig zomer prijkte zijn naam al op menig scoutinglijstje. Een vertrek lijkt een kwestie van tijd. ‘Welke clubs interesse hadden? Dat weet ik niet. Daar ben ik ook helemaal niet mee bezig geweest. Ik zit bij Vitesse en voel me goed hier. Als je meer wilt weten over mijn toekomst, kun je beter contact zoeken met mijn agent.’
Zijn zaakwaarnemer. Het blijkt om Altin Lala te gaan, de voormalig recordinternational van Albanië. De man die bij Hannover 96 naam maakte en tegenwoordig een paar keer per maand in zijn glimmende bolide naar Arnhem scheurt. Zo ook deze donderdag. ‘Dat kost me ruim twee uur vanuit Hannover’, vertelt hij in een combinatie van Engels in Duits. ‘In Nederland is er geen doorkomen aan, maar in Duitsland rij je zo met tweehonderd kilometer per uur over de snelweg. Milot is eigenlijk nooit ver weg.’
Lala spreekt van een bijzondere vertrouwensband. Hij voorspelde de vleugelaanvaller al op zestien-jarige leeftijd een grote toekomst. ‘Niet alleen had hij een uitstekende basistechniek, ook was hij ontzettend snel. Mijn opdracht was hem zo snel mogelijk weg te halen uit Kosovo. Milot was simpelweg te goed. Hij pakte de bal op eigen helft, slalomde langs de verdedigers en schoot vervolgens binnen. Meeverdedigen was niet nodig. Het ging geweldig, maar in Kosovo zou hij nooit de Europese voetbalwetten leren. Nederland was een ideale vervolgstap. Ik kende Marc van Hintum (hoofd scouting, red.) nog van onze tijd bij Hannover. Met terugwerkende kracht kunnen we wel stellen dat iedereen tevreden is. Milot maakt momenteel naam in Europa.’
Rest de vraag hoe het zit met die vermeende buitenlandse interesse. Had Rashica vorig zomer al een droomtransfer kunnen maken? Lala begint te lachen. ‘Dat kon hij zeker. Er waren vijf, zes clubs bovengemiddeld geïnteresseerd. En dat waren ook niet de kleinste verenigingen. Maar Vitesse was duidelijk: ze wilden Milot nog een jaar houden. Ik kon me daar wel in vinden. Hij is pas 21 jaar, moet wekelijks spelen. En Milot zelf? Hij is een ambitieuze prof, wil altijd meer. Toch heb ik niet op een rem hoeven trappen of zo. Hij heeft het goed naar zijn zin en speelt nu ook Europees voetbal. Hij is nu al erg goed, misschien is hij wel een van de grootste talenten van Nederland. Maar er zit nog meer in. Ik denk dat hij pas op tachtig procent zit.’
Serie A
Teamgenoot Kashia deelt die gedachte. Hij heeft de laatste jaren naar eigen zeggen de nodige talenten zien komen en gaan, maar Rashica is anders. ‘Hij is speciaal. Hij is snel, technisch vaardig en kan doelpunten maken. Als hij fit blijft kan hij nog grote dingen bereiken. Het is wel belangrijk dat hij blijft leren. We moeten niet vergeten dat hij pas 21 jaar is. Ook hij gaat nog wel een keer een terugval krijgen. Het is belangrijk dat hij juist dan zo positief blijft.’
Met andere woorden: de komende tijd moet duidelijk worden hoe goed de Kosovaar daadwerkelijk is. Heeft hij het in zich om de Europese (sub)top te bestormen of valt hij in de categorie Bilal Basaçikoglu; te groot voor het servet maar te klein voor het tafellaken. Een uitblinker in de Nederlandse subtop. Zelf durft de aanvaller geen voorspellingen te doen. Natuurlijk is hij ambitieus, maar hij heeft van zijn voetbalvader Kashia geleerd niet te hoog in te zetten. ‘Als ik nu zeg dat ik op een dag in de Serie A of Bundesliga wil spelen, dan wordt dat direct een verhaal. Ik pas wel op. Nu zit ik goed bij Vitesse, maar op een dag wil ik hogerop.’
Het is inmiddels duidelijk dat Lala zich wél durft uit te spreken. De zaakwaarnemer komt ook met een opvallende suggestie. ‘Bij Vitesse speelt Milot vaak aan de rechterkant, maar ik denk dat hij beter is op links. Daar speelde hij in Kosovo ook. De trainer die na Peter Bosz bij Vitesse kwam, Rob Maas, heeft hem daar weleens neergezet. Hij vergeleek hem met Marc Overmars. Actie aan de zijkant, naar binnen kappen en schieten met rechts. Ik denk dat zijn rendement dan nog verder omhoog gaat.’
Lala denkt dat zijn pupil volgend zomer klaar is voor een volgende stap. Komende winter hoeven de Vitesse-supporters zich in principe geen zorgen te maken. ‘Het is altijd lastig om ergens halverwege in te stappen. Het heeft niet onze voorkeur, een winterse transfer. Natuurlijk is het de voetballerij en weet je nooit wat er gebeurt. Als er een belachelijk goed bod van een mooie club komt, kan ik me voorstellen dat Vitesse in ieder geval wil luisteren. Toch is de zomer beter.’
Columnist Henk Spaan vroeg zich onlangs hardop af of Ajax voor de dertien miljoen euro die het investeerde in David Neres niet beter Rashica had kunnen halen. Inmiddels lijkt een binnenlandse transfer uitgesloten. ‘Dat denk ik wel’, aldus Lala. ‘Hij kan met zijn kwaliteiten in z’n eentje een wedstrijd beslissen. Hij heeft al Europese ervaring opgedaan bij zijn land en in de Europa League. De volgende stap is de Bundesliga, Serie A of de Premier League. Op een hoger niveau zal hij nog meer moeten geven én dus nog beter worden. Al hoort hij een-op-een nu al bij de beste spelers van Europa.’
Vitesse rekent op vijf miljoen euro
Sportief mag de Europa League met één punt uit vier duels dan geen succes zijn, financieel legt het de Arnhemmers geen windeieren. De club heeft berekend dat ze zo’n vijf miljoen euro extra kan bijschrijven komend jaar. Vitesse ontvangt 2,6 miljoen euro aan startgeld en rekent daarnaast op nog eens 2,4 miljoen aan wedstrijdpremies en opbrengsten uit de marketingpool. Dit laatste bedrag is extra hoog omdat de andere Nederlandse deelnemers zich niet wisten te plaatsen voor het hoofdtoernooi. Vitesse kan nog ruim een half miljoen extra binnenhalen als het weet te winnen van zowel Lazio als Nice. Voor elk punt in de Europa League ontvangt een deelnemer 120 duizend euro. Geld dat de Arnhemmers goed kunnen gebruiken. Vitesse noteerde over het boekjaar 2016/17 een verlies van 10,2 miljoen euro. De club hoopt komend jaar mede door het bekersucces, Europees voetbal én transferinkomsten break-even te spelen. Toch zal Vitesse de komende jaren afhankelijk blijven van transferresultaten. Milot Rashica is het goudmijntje dat de Arnhemse directie wat lucht moet gaan geven.