Merchandise
Wie lacht nog om Vitesse?
Bij Vitesse is de nieuwe jaartelling begonnen, bij wijze van spreken. ‘We zitten in het derde projectjaar’, antwoordt de nieuwe directeur Erwin Kasakowski op een vraag over de opkomst van Vitesse, dat tweede staat in de eredivisie.
Voetbal als project, we schrijven dus jaar 3 van Merab Zjordania, de Georgische eigenaar van Vitesse die er in augustus 2010 voor zorgde dat het voetbal in de eredivisie nooit meer hetzelfde zal zijn. Als in Arnhem en omstreken volstrekt onbekende figuur uit een ver land kocht hij de bijna failliete club voor een miljoen of acht. Sindsdien wordt Vitesse opnieuw uitgevonden. Het eindigde als vijftiende in Jaar 1 van Merab en als zevende in jaar 2, Dit seizoen is Jaar.3.
Langzaam vergaat de concurrentie het lachen om dat malle Vitesse, de club van eeuwige reuring. Perschef Ester Bal, die door de jaren heen bleef staan waar velen vielen in voetballend Arnhem, vertelt dat Voetbal International voor de vierde week op rij een groot artikel had. ‘Jarenlang heb ik moeten leuren om aandacht.’
Merab Zjordania dus. Tijdens een vrijdagtraining in september trapt hij, oud-prof uit Tbilisi, een bal strak, met de wreef, terug naar de spelers. Nee. dan spits Wilfried Bony. Die baalt. Bony is ontevreden over zijn vrije trappen, het toetje voor de nablijvers op de training. De spel hervattingen van collega Jonathan Reis zijn beter.
Bij de bosjes achter het hek kijkt Leo van Snippenburg toe. Hij fietst elke dag om fit te blijven en beschouwt de training van Vitesse als rustpunt onderweg. Hij is 70 en al een leven lang supporter. Als jongen stond hij voor een kwartje achter het doel op Monnikenhuizen. Nu aanschouwt hij her moderne voetbal "Vitesse was zonder Zjordania failliet gegaan. Ik vind het prachtig. Kijk eens om je heen, naar de bouw van het nieuwe trainingscomplex. Zou hij dat allemaal neerzetten als hij over een jaar vertrekt?’
Kasakowski. in driedelig pak, belt voortdurend aan de rand van het veld. Supporters filosoferen over heden en toekomst. ‘Wie geeft Ted de laatste zet’, zegt een grapjas. Ted is Ted van Leeuwen, de technisch directeur die vermoedelijk verdwijnt. Moet verdwijnen. ‘Mooie trap Theo’, complimenteert een supporter Theo Janssen met een hoekschop. Theo glimlacht. Hij is thuis.
De bazen
Theo blijft Theo, maar Vitesse is ook monopoly met voetballers. Vitesse is een handelshuis, maar welke club niet? Een topspeler bij een kleinere club vertrekt naar een grotere club en wie niet mee kan, haakt af. Het speciale aan Vitesse anno 2012 is het internationale netwerk van spelers en zaakwaarnemers, de carrousel van geld. Op de draaimolen zitten onder andere Zjordania, diens vriend en Chelsea-eigenaar Roman Abramovitsj en ‘super makelaar’ Vlado Lemic. Het is een ondoorzichtige wereld van vreemd kapitaal. Het is voetbal zonder grenzen.
Chelsea, Paris SG. Manchester United, Manchester City, Vitesse, ze zijn allemaal in buitenlandse handen. Alleen de filosofie verschilt. De Qatarezen die Paris SG kochten, willen alleen de allerbeste spelers, om zo snel mogelijk succes te boeken. Vitesse bouwt. Zjordinia beschikt over miljoenen, al dan niet van hemzelf, maar heeft geen miljarden te besteden.
Hij wil de top bereiken en geld verdienen. Hij wil ook jeugd opleiden. De KNVB onderzocht zijn antecedenten en keurde de overname goed in 2010. En waarom zou Vitesse geen kampioen kunnen worden in een land waar Ajax zuinig doet, PSV een levenslijn met de gemeente onderhoudt, Feyenoord net is ontsnapt aan het faillissement, AZ zijn suikeroom kwijtraakte en Heerenveen zijn gogme? Niet voor niets is FC Twente een voorbeeld in Arnhem.
Zjordania is de absolute baas. Dat is wennen aan de Rijn. De revolutie kent slachtoffers. Algemeen directeur Paul van der Kraan, die jaren bezuinigde om de lucht uit het kasteel van de vroegere voorzitter Karel Aalbers te laten ontsnappen, vecht komende maand voor de rechtbank om een afkoopsom.
Trainer John van den Brom moest na één seizoen vertrekken, mede omdat hij slechts als zevende eindigde in jaar 2 van Merab. Ted van Leeuwen mag zijn contract uitdienen in de luwte. Op het moment dat Vitesse met trots Theo Janssen presenteerde, voltooide Van Leeuwen de transfer van dc overbodige spits Mart Lieder naar RKC.
Kasakowski is de opvallende nieuwe directeur. De Duitser heeft een loungebar in Neunkirchen waar je de waterpijp kunt roken en hij was zeven jaar croupier in een casino. Zijn vader was een Duitse soldaat aan het Oost-front die om veiligheidsredenen een bordje met een andere naam op zijn uniform speldde: Kasakowski.
Via een uitwisseling met Georgië leerde hij Zjordania kennen, toen voorzitter van Dinamo Tbilisi en later van de voetbalbond van Georgië. Ze raakten bevriend. Kasakowski, voormalig decorateur, is creatief en denkt in metaforen. No Bridge too far, stond op de shirts die Vitesse vorige week tegen Heracles droeg tijdens de herdenking van de Slag om Arnhem.
Geen brug te ver: Vitesse wil een stadion van zichzelf. Het betaalt nu huur voor de GelreDome. Mogelijk staat daarom de datum van 29 oktober in zijn agenda. Op die dag wordt de GelreDome geveild uit de boedel van de failliete projectontwikkelaar Eurocommerce.
Kasakowski: ‘Groei is mogelijk op alle fronten, Binnen het team, maar ook in de organisatie. We kijken naar de faciliteiten. De toeschouwersaantallen moeten omhoog, net als de sponsor inkomsten. Ook qua naamsbekendheid en imago kunnen we groeien. We merken al dat de negatieve sentimenten langzaam plaatsmaken voor een ander geluld."
Hij antwoordt per mail, want op een enkel interview na wil hij pas ruimhartig naar buiten treden als zijn visie volledig is uitgekristalliseerd. Hoe hij de sportieve toekomst ziet? ‘We willen hoger eindigen dan vorig seizoen en een zichtbare ontwikkeling van de talenten. Het team als geheel moet beter worden, maar dat geldt ook voor de individuele spelers. Kakuta en Aksentijevic, die net binnen zijn, worden klaar gestoomd voor de selectie. Voor de wat langere termijn geldt dat we eerst de top In Nederland willen bereiken en daarna aan de top willen blijven.’
In Arnhem, dat murw was gebeukt door alle financiële onheil van de laatste decennia, krijgt Zjordania meer dan het voordeel van de twijfel. Het Is nog maar twee jaar geleden dat zakenman Maasbert Schouten, die de toen bijna failliete club voor een prikje In handen had gekregen, Vitesse verkocht aan Zjordania, voor 8 miljoen euro volgens de berichten. ‘Dat bedrag is niet juist’, reageert Schouten. ‘Ik kan daarover verder niets zeggen, dat ben ik contractueel overeengekomen met Zjordania.’
Schouten zei tijdens die gedenkwaardige persconferentie in augustus 2010 dat Vitesse binnen drie jaar kampioen zou worden. Een uitspraak die de club blijft achtervolgen, zeker omdat dit huidige seizoen eindigt in 2011, het einde van Jaar 3 van Merab.
Schouten, met nuance nu: ‘Ik heb niet gezegd dat Vitesse kampioen zal worden, maar dat Vitesse gaat voor de titel. Het betrof trouwens niet mijn boodschap, maar het was de ambitie van de koper van Vitesse, Merab Zjordania’. Ruim twee jaar na de transactie durft hij te stellen: "Vitesse heeft de potentie om binnen enkele jaren kampioen te worden. Dit seizoen is niet reëel.’
De trainer
Trainer Fred Rutten had liever een gerenommeerde voetballer gekocht In plaats van de talenten Kakuta en Aksentijevic, maar hij legt zich neer bij het beleid van de club. Dat behelst: jonge voetballers ontwikkelen, een kunst die hij goed beheerst. ‘Joop was ongeduldig’, stelt Rutten. Met voorzitter Joop Munsterman werkte hij bij FC Twente, in die jaren eveneens een topclub-in- wording. Lachend: ‘Merab is nog ongeduldiger.’ Soms is het moeilijk om elkaar te begrijpen, geeft Rutten toe.
Onlangs was de trainer nogal cynisch op tv, toen aangekondigde aankopen uitbleven. Nu zegt hij: ‘Dat was ironie. Ik ben niet gewend aan een club met één eigenaar. En Merab was niet gewend aan een trainer die zich bemoeit met zaken waar hij van vindt dat het zijn zaken zijn.’
Rutten benadrukt dat Vitesse eens kampioen zal zijn. Elke dag ziel hij groei. Het gaat om details. Hij noemt voorbeelden: ‘De materiaalman is tegenwoordig de hele dag op het veld.’
Of: ‘Als ik iets vraag dat het team ten goede komt, doet men niet moeilijk. Maar er is altijd een spanningsveld. Vitesse is een talenteninstituut en talenten maken fouten. In de top is geen ruimte voor fouten.’
Het complex
De gedenksteen bij de ingang van de nieuwbouw refereert aan het verleden. Ter nagedachtenis aan de gevallen Vitessenaren, 1940-1945.’ Daaronder staan de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. De rest van de nieuwbouw is louter toekomst. Hier, op Papendal, het epicentrum van de Nederlandse topsport, verschijnt het mooiste trainingscomplex van Nederland. De oplevering staat gepland voor half december. Kosten: ongeveer 10 miljoen euro, betaald door Zjordania.
De velden zijn klaar. Ze zijn schitterend. De spelers fietsen met een mountainbike naar oude douches, want de nieuwe zijn nog niet klaar. Naast het clubgebouw in aanbouw komt nog een veld. De gevels van het pand zijn bekleed met goudkleurige platen. Niet omdat Zjordania megalomaan is, maar zo vertelt persmedewerker Paul Meima: ‘Het is de kleur van de omgeving.’
Meima, met helm, leidt rond over vier verdiepingen waarvan eentje onder de grond, omdat Vitesse slechts drie etages de lucht in mocht. De kleedkamers zijn van eenvoudig voor de jeugd tot chique voor de profs. Revalidatiebad, kantoren, hier komt alles. Prachtig, een topclub waardig. Een topclub zal er komen.
De aanvoerder
Guram Kashla is landgenoot van Zjordania en aanvoerder van Vitesse. Hij Is een voorkomende, stijlvolle verdediger die zijn contract verlengde tot 2016. Met de eigenaar kan hij oneindig over voetbal praten. Kashia ziet de ontwikkeling van het elftal, elke dag weer. ‘Toen ik ruim twee jaar geleden kwam, had Vitesse alleen jonge spelers. Het was geen goed elftal. Nu heeft de selectie meer ervaring. Velen van ons zijn klaar om wedstrijden te winnen. We hebben concurrentie. Zestien, zeventien spelers vechten om een basisplaats. Alleen zo gaat het niveau omhoog.’
Hij hoopt dat Vitesse nu eens twee of drie jaar dezelfde trainer houdt, opdat het team naar de top kan groeien. Natuurlijk hoort hij weleens negatieve verhalen over Zjordania. Wat moet zo’n man met een club in Nederland? Hij wimpelt de kritiek af: ‘Merab doet goede dingen voor het Nederlandse voetbal. Waarom zo sceptisch?
‘Merab houdt van voetbal, het is een drug voor hem. Bij Vitesse zitten we goed. Als ik naar een andere club ga, heeft die de zelfde ambitie als Vitesse: kampioen worden. Waarom zou ik dan vertrekken? We kunnen kampioen worden. En dat is wat ik wil.’
‘Met een handelshuis eindig je niet ais eerste’
Naam: Rob Schevers, voorzitter van Supporter Vereniging Nec.
Prognose kampioensjaar: Nooit
‘Vitesse wordt geen kampioen. Ze hebben gewoon een aantal spelers bij elkaar gescharreld dat in één elftal rondloopt. Het is geen team. Dat kon je wel zien in de beker woensdag, toen ze met pijn moeite van een amateurploeg wonnen. Wat moet je dan met al die miljoenen? Ik denk dat al die spelers die gehaald worden, gewoon weer worden doorverkocht. Het zijn gewoon investeringen van Zjordania. Verder maakt het hem niet zoveel uit. Zo zal dat wel doorgaan in de toekomst. De club is een handelshuis. Daarmee zul je nooit op de eerste plaats in de competitie eindigen.’
‘In Nederland stelt de concurrentie niets voor’
Naam: Marcel van Roosmalen, volgde Vitesse voor Hard Gras meerdere jaren intensief
Prognose kampioensjaar: 2014
Volgend seizoen worden ze kampioen. En dan wordt het feestje ook nog gevierd in een stadion dat eigendom is van de club, want volgens mij meent Zjordania het behoorlijk serieus. Dit seizoen redden ze het net niet, ik denk tweede. Maar Vitesse is het enige team, samen met FC Twente, dat de ploeg consequent meerdere seizoenen een beetje bij elkaar kan houden. Of spelers als Bonyer dan nog bij zijn, weet ik niet. Dat geeft ook niet. De club weet zich elk seizoen toch weer goed te versterken. Daar win je het al snel mee in Nederland, de concurrentie stelt niets voor. Ik heb er alle vertrouwen in.’
‘Een eigen stadion is essentieel om te overleven’
Naam: Bart Latuheru, oud-speler van Vitesse, Nec, Excelsior en AZ
Prognose kampioensjaar: 2016
Als Vitesse de weg der geleidelijkheid blijft bewandelen, moet het binnen een jaartje of vier kunnen gebeuren. Je ziet dat Zjordania met meer bezig is dan alleen Vitesse zo snel mogelijk kampioen maken. Belangrijk is dat Vitesse straks ook zonder geldschieter kan overleven. Een eigen stadion Is daarbij essentieel, daarmee creëer je een vaste inkomstenbron. Kijk maar naar FC Twente. Het is belangrijk dat er Arnhemse jongens als Nicky Hofs, Theo Janssen en Davy Pröpper in de selectie zitten. Dat was bij mijn lichting ook het geval, met Roberto Straal en Martin Laamers. Daarmee blijft het een Arnhems cluppie.’
‘Het bewijs dat de landstitel te koop is’
Naam: Leo Beenhakker, was in het seizoen 1996-1997 trainer van Vitesse
Prognose kampioensjaar: tussen 2013 en 2016
‘Wat nu bij Vitesse gebeurt, laat zien dat een kampioenschap te koop is. De vraag is of we daar blij mee moeten zijn. De weg naar de titel is een proces dat verschillende fasen doorloopt. Dit seizoen zie je bijvoorbeeld dat ze de aansluiting met de nationale top vinden. Dat is fase één. De schaal kan dan op korte termijn al volgen. Het grote voorbeeld daarvan is natuurlijk Manchester City. Maar of die titel nou in 2013 of in 2016 komt, hangt af van hoeveel vaart de club er achter zet. Daarbij is het belangrijk of je dragende spelers naar Nederland kunt halen. Met het netwerk van de man die daar de baas is, moet dat wel lukken.’
