Wilfried Bony: ‘Andere mensen maken je sterk’

Wilfried Bony is meer dan spits van Vitesse en interna­tional van Ivoorkust. In een exclusief kerstverhaal praat hij openhartig over de mens achter de voetballer.

Wilfried Bony (24) is zondag op het vlieg­tuig gestapt naar Ivoorkust. „Ik ver­heug me op de feestdagen, samen met mijn familie”, zegt hij een aan­tal dagen eerder. „Mijn ouders, mijn broer, mijn zus, iedereen komt samen. Tijdens de zomer­stop ga ik altijd eerst op vakantie, naar bijvoorbeeld Amerika, voor­dat ik naar Ivoorkust ga. Maar in de winter wil ik bij mijn familie zijn met de feestdagen.”

Hij is het oudste kind van zijn moeder. En de een na oudste van zijn vader, die vier kinderen heeft.
„Kerst is bij ons net zoals hier. We hebben een kerstboom, er zijn ver­sieringen, we geven elkaar cadeau­tjes en we gaan naar de kerk. Met Nieuwjaar drinken we champagne en ik zal zeker vuurwerk krijgen.”

Bony heeft een protestantse achter­grond. „Protestant of katholiek, dat maakt niet uit. Alle religies zijn goed. Ze hebben dezelfde God. Hij heeft me alles gegeven. Ik bid elke dag. Dat ik fit mag zijn, me goed mag voelen, zodat ik mijn werk kan doen. En dat ik aardig en open naar iedereen mag zijn, ook op slechte momenten.”

De topscorer van de eredivisie ex­pliceert. „Het belangrijkste is ieder­een te respecteren. Naar mij toe lijkt dat makkelijker, omdat ik voet­baller ben. Maar velen kennen me niet als mens. Daarom moet je al­tijd jezelf zijn. In Bingerville ken­nen ze me als mens, als iemand die veel grapjes maakt.”

Bony is opgegroeid in Bingerville, een voorstad van de metropool Abidjan in het zuidoosten van Ivoorkust, met ruim 90.000 inwo­ners. „Ik was een normale jongen en leidde een normaal leven”, zegt Bony over zijn kindertijd. „Ik voet­balde elke dag en deed goede din­gen en slechte dingen, zoals ieder­een dat doet. Ik herinner me nog dat ik met wat kinderen over een muurtje klom, om bij iemand thuis mango te stelen, haha. We genoten van het leven.”

Zijn moeder werkte als secretares­se, zijn vader was hoogleraar. „We waren niet arm, niet rijk, hadden altijd te eten. Mijn ouders zijn nu gestopt met werken. Ze waren ziek, moe denk ik. Ik zei ze dat ze niet meer hoefden te werken. Dat is een heerlijk gevoel, dat je zoiets tegen je ouders kunt zeggen. Vier weken geleden heb ik een huis voor ze gekocht. Dat is relaxed.”

Zorgen voor familie, omkijken naar anderen, het is de normaalste zaak voor de gefortuneerde voet­baller. Bony brengt spullen naar ge­vangenen en gaat met cadeautjes naar weeshuizen. „Iedereen ver­wacht iets van me. Ik neem nu zes koffers vol met spullen mee. Geluk­kig is mijn broer nu hier, kan hij me helpen met dragen”, klinkt het met een lach. „In Europa is dat misschien niet normaal, maar in Afrika moet je dat doen. Iedereen ziet je. Dan zeggen ze: kijk eens waar zijn ouders leven. Alleen al uit respect voor je ouders moet je voor ze zorgen.”

Het zal ongetwijfeld een apart ge­zicht zijn, daar in Bingerville. In­middels lopen er meer dan vijf­honderd jongetjes op straat te voet­ballen in een shirtje van Vitesse, zo schat Bony. „Elke keer als ik naar de nationale ploeg ga, neem ik shirtjes mee. En niet alleen met de naam Bony op de achterkant. Ik breng ook andere shirts, van Kashia bijvoorbeeld.”

Zijn eigen idool was Ronaldo, de Braziliaanse wereldkampioen die onder meer bij PSV, FC Barcelona, Inter en Real Madrid speelde.

„Mijn eerste voetbalschoenen wa­ren de R9, toen was ik een jaar of twaalf, dertien. In Nederland kun­nen kinderen al op hun vierde niet zonder voetbalschoenen, maar bij ons wordt zelfs in sommi­ge competities op blote voeten ge­speeld.” Het is een van de verschil­len tussen Europa en Afrika die Bony heeft waargenomen. Zo heeft hij ook gezien dat kinderen op zijn eigen continent veel meer lachen dan hier. „Dat maakt ons sterker. Als je in Afrika op de we­reld komt, weet je dat het leven niet makkelijk zal zijn, dat je niet zult krijgen wat je wilt. Maar we zijn open en genieten. Je wordt wakker en doet wat je wilt. We kennen geen stress. De liefde is bij ons puur, niet zoals hier. Hier zie ik mensen die alles hebben en toch gestresst zijn. In Europa is geld, maar de mensen praten nau­welijks met elkaar.”

„In Afrika weet je bijvoorbeeld nooit wie er komen om mee te eten. Als er iemand komt dan eet hij mee, ook als er weinig eten is. Je weet nooit hoe de situatie mor­gen is, misschien heb jij dan eten van anderen nodig. In Praag leerde ik dat het in Europa anders gaat.
Als je daar tegen etenstijd bij men­sen komt, zit je in een andere ka­mer te wachten. Je zit niet in het programma. Dat kennen wij in Afrika niet. Daar hoef je geen af­spraken te maken. Iedereen komt zo langs.”

Drie jaar leefde hij in Tsjechië, als speler van Sparta Praag. Na twee jaren in Nederland volgt in januari wellicht een volgende stap. Het gaat crescendo met zijn carrière. Over het hebben van succes heeft Bony een interessante theorie.

„Geld kan je helpen in het leven, maar het maakt niet altijd geluk­kig, als je bijvoorbeeld veel stress hebt. Daarom moet je nooit veran­deren door jezelf, maar door ande­ren. Als je iets bereikt, dan is dat niet alleen je eigen werk. Het komt ook door de mensen om je heen, dat ze voor je bidden. Men­sen om je heen zorgen ervoor dat je hogerop komt. Je kunt in het le­ven naar beneden vallen, maar als je goed bent voor anderen, dan hel­pen de mensen je weer omhoog.”

Bony geeft een voorbeeld bij dit in­terview, als hij geduldig poseert voor de fotografe van De Gelderlan­der.
Als de kiekjes zijn geschoten, zegt hij: „Bedankt, jij maakt me po­pulair.” Dat expliceerde hij nadien: „Zij maakt een foto van mij. Die zien de mensen. Zo word ik popu­lair. Zo zie je maar weer: anderen maken je sterk.”

Begonnen als voorstopper; geboren met sterk lichaam

Wilfried Bony voetbalde jaren­lang in straatcompetities en schoolcompetities, op zandveldjes in Bingerville, voordat hij op zijn dertiende een plek kreeg in de voetbalacademie van Maracana.

„Ik was voorstopper”, zegt hij over die beginperiode. „Kon goed koppen, was rustig en speelde de spits de bal door de benen. Toen ik na twee jaar naar de voetbal­school van Cyrille Domoraud ging, vroeg de trainer of ik op het middenveld of in de spits wilde spelen. Zo ben ik aanvaller gewor­den.”

Ook toen was Bony fysiek al enorm sterk. „ Ik heb nooit kracht­training gedaan. Mijn moeder en mijn zus zijn ook zo sterk. Ik ben zo geboren.”

Paspoort Wilfried Bony

Naam: Wilfried Guemiand Bony.

Geboren: 10-12-1988 te Bingervil­le ( Ivoorkust). 

Clubs: Maracana Bingerville (Ivoor­kust, 2001-2003, jeugd), Cyrille Domoraud Football Academy ( Ivoorkust, 2003- 2006, jeugd), Is­sia Wazi (Ivoorkust, 2006­ 2007), Sparta Praag (Tsjechië, 2008-2010), Vitesse (sinds ja­nuari 2011). 

Totaal aantal competitiewed­strijden: 142 (61 doelpunten). 

Aantal interlands: 15 (4 goals)

Gelderlander / Foto’s SV